توحيد از ديدگاه شهيد مرتضي مطهري

(۱۲ صفحه ورد)

بحث درباره توحيد – يعنی ايمان به خدا و يگانگی خدا – است . می‏دانيم‏ كه سرسلسله تمام عقايد دينی اعتقاد به توحيد و اعتقاد به خداست . حالا ما در اينجا می‏گوييم اعتقاد به خدا و توحيد ، هر دو را يك جور می‏گيريم ، ولی بعد توضيح خواهيم داد كه آيا اعتقاد به خدا و اعتقاد به يگانگی خدا دو مسأله جدا از يكديگر است يا اين دو مسأله توأم با يكديگر است و اعتقاد به خدا و يگانگی خدا از يكديگر جدايی پذير نيست . سرسلسله تمام‏ معتقدات دينی ايمان به خداست . در كلمات حضرت امير هم هست : ” « اول الدين معرفته » ” ( ۱ ) اول دين ، آغاز دين ، پايه دين ، ريشه دين‏ خداشناسی است . قرآن كريم تعبيری دارد ، می‏گويد : ” « الذين يؤمنون بالغيب »” ( ۲ )

اصلا مابه‏التفاوت مردمانی كه معتقد به اديان هستند و حتی فلاسفه الهی ( ممكن است كه تابع دينی هم نباشند ) [ با مردمانی كه معتقد به دينی‏ نيستند ، و به تعبير ديگر ] مابه‏التفاوت ” الهی ” و ” مادی ” همين يك كلمه است : ايمان به‏ غيب .

غيب يعنی نهان ، يعنی حقايقی كه ظاهر نيست . ” ظاهر نيست ” به معنی اين است كه مستقيما محسوس و ملموس نيست . قرآن در جاهايی‏ كلمه ” غيب ” را در مقابل ” شهادت ” گذاشته است كه همان معنای ” حضور ” است . اين موجوداتی كه ما الان داريم آنها را می‏بينيم و حس‏ می‏كنيم و لمس می‏كنيم اينها شهادتند . عالم طبيعت را روی همين اصطلاح‏ قرآن ” عالم شهادت ” ناميده‏اند . يك نفر ” الهی ” با ” مادی ” در عالم شهادت يعنی در طبيعت اختلاف ندارد ، يعنی يك نفر الهی منكر شهادت و منكر طبيعت نيست ، طبيعت و شهادت را او همان‏طور می‏شنا سد كه‏ يك نفر مادی می‏شناسد ، ولی يك نفر الهی علاوه بر شهادت يا طبيعت به‏ تعبير ديگری ، به غيب و نهان هم معتقد است يعنی هستی و وجود را منحصر به مشهودات و محسوسات نمی‏داند ، به وجود نامحسوس و وجود غيبی هم‏ اعتقاد دارد كه البته سرسلسله امور غيبی همان‏طور كه عرض كردم خداست

…………………………

……………………….