جامعه جهاني اطلاعات

(۱۱صفحه ورد)

از روز ۱۰ تا ۱۲ دسامبر ۲۰۰۳ به مدت ۳ روز، به تقاضاي سازمان ملل و به همت اتحاديه بين المللي ارتباطات (ITU) نخستين اجلاس جهاني سران در رابطه با جامعه جهاني اطلاعات در ژنو برگزار شد.

اين رويداد از اهميت ويژه‌اي برخوردار است و آنرا مي‌توان از حيث ابعاد، پي آمدها و اهدافش در زمينه تكنولوژي ارتباطات با نشست سران در ريو در سال ۱۹۹۲ در زمينه محيط زيست مقايسه نمود.

دنياي امروز وارد دور جديدي از روابط و قواعد شده است و ما در آستانه ورود به دنياي ديگري هستيم. دنيايي كه آن را فوق مدرن ناميده‌اند. ويژگي دنياي مدرن چيرگي وسايل ارتباط جمعي بصورت مونولوگ است. تلويزيون، راديو، نشريات و… همه ابزارهاي اطلاعات رساني مدرن هستند ولي اينترنت و نظم نوين اينترنتي ويژگي ديالوگ بودن را داراست. در تلويزيون ما بيننده‌ايم. در كتاب خواننده‌ايم و در راديو شنونده‌ايم ولي در اينترنت ما مي‌بينيم، مي‌خوانيم و مي‌شنويم و نقد مي‌كنيم، پاسخ مي‌دهيم، سايت شخصي مي‌سازيم، در راي‌گيري‌هاي ماشيني (Voting) شركت مي‌كنيم و حضور داريم. به همين دليل اجلاس WSIS را بايد نقطه شروع ورود به دنياي فوق مدرن ناميد.

همواره بحث جامعه اطلاعاتي با بحث‌هاي جامعه فوق مدرن، جامعه پست مدرن و جامعه فراصنعتي قرين بوده و با توجه به رشد تكنولوژي ارتباطات و نيز اهميت و ارزش اطلاعات ابعاد اين بحث روز بروز گسترده‌تر و جدي‌تر شده است.

در سالهاي اخير جامعه جهاني اطلاعات از دو نظر اهميت ويژه‌اي يافته است:

۱ـ ديدگاه نظري

۲ـ ديدگاه تكنولوژيك

از نظر تئوريك شايد بتوان ريشه ظهور جامعه اطلاعاتي را در نقدهاي فيلسوفان مكتب فرانكفورت از جامعه مدرن جستجو كرد. توجه خاص اين فيلسوفان به شناخت نمادها و نشانه‌ها و نيز زبان و نشان دادن رابطه قدرت صورت نهادي زبان و قدرت سياسي فصل جديدي را در روش شناخت و تحليل پديده‌هاي اجتماعي گشود. به قول تامپسون [۱]  روش نگرش مكتب فرانكفورت منجر به ظهور سه سنت نظريه اجتماعي انتقادي شد كه هر كدام وجوهي از جامعه جهاني اطلاعات را به بحث كشيده‌اند. نظريه انتقادي هابرماس نشان مي‌دهد كه تحول رسانه‌ها وجه لاينفك جامعه مدرن است. اواينگونه استدلال كرد كه گردش آثار چاپي در اوايل شكل گيري اروپاي مدرن نقشي حساس درگذار رژيمهاي مطلق گرا و مستبد به رژيمهاي آزادي خواه و مردم گرا ايفا كرده و بيان انتقاد آميز افكار عمومي از طريق رسانه‌ها، ويژگي‌ حياتي زندگي دموكراتيك مدرن بوده است.

…………………..

………………….