مبانی نظری و پیشینه تحقیق برای فصل دوم پایان نامه بررسی سطوح مختلف عصاره آرتیشو در آب آشامیدنی در مرحله رشد برعملکرد رشد جوجه گوشتی

 ۱-۲- گیاه شناسی کنگرفرنگی

کنگرفرنگی با نام علمی ( (Cynara scolymus Lکه در زبان فارسی با نام های ارده شاهی، انگنار انگینار نیز خوانده می شود (۲۰۰۱ Dermarderosian, Kupicha, 1975;) ، گیاهی است چند ساله، حساس به سرما، با طول عمر متوسط ۴ سال که ارتفاع آن به ۲ متر می­رسد (شکل ۱-۱) (ضیایی و همکاران، ۱۳۸۳). این گیاه از خانواده کاسنی^۱ می­باشد (مظفریان، ۱۳۷۵). کنگرفرنگی در مناطق بدون یخبندان (دارای زمستان­های  ملایم) با تابستان­های مرطوب و خنک بهترین عملکرد را دارد. این گیاه با مناطق دارای زمستان سرد و یخبندان سازگاری ندارد و همچنین مناطق دارای آب و هوای گرم نیز برای آن مناسب نیست، زیرا باعث باز شدن سریع جوانه­های گل و خراب شدن قسمت­ های ترد و خوراکی گیاه می­شود. این گیاه نیاز به فصل رشد طولانی داشته و در هوای گرم بهتر رشد می­کند Dermarderosian, 2001)).

 شکل ۱-۱- گیاه کنگرفرنگی

این گیاه از طریق رویشی و همچنین بذر و به روش کشت بافت تکثیر می­شود. تمام قسمت­های این گیاه اعم از سر (گل آذین نابالغ)، ریشه و ریزوم، بذر و برگ­های آن استفاده خوراکی دارند. از نظر دارویی ارزش برگ­های کنگرفرنگی بیشترازگل­های آن است. برگ­های سال اول (برگ­های بسیار بزرگ به شکل طوقه­ای) و به ویژه برگ­های مربوط به پایه­هایی که هنوز گل نداده­اند جهت مصارف دارویی بهتراست Melilli et al., 2004)). کنگر فرنگی دارای برگ های بسیار بزرگ متمایل به سفید به ابعاد ۱۵ ×۴۰ سانتی متر و دارای دندانه های نوک تیز کوچک است. سطح تحتانی برگ ها کرکینه پوش و حاوی رگبرگ های خیلی برجسته است، برگ های زیرین دارای تقسیمات شانه ای، حاوی لوب های بزرگ دندانه دار و برگ های فوقانی ساده و دارای دندانه های نامنظم است که دارای تقسیمات شانه ای عمیق بریده بریده بوده و رنگ آنها متمایل به سفید است (ضیایی وهمکاران، ۱۳۸۳). در کنگرفرنگی جوانه های گل از قسمت جانبی گیاه بیرون می آیند و هر جوانه گل باز نشده شبیه یک مخروط کاج می باشد با ۴-۳ سانت قطر که گرد و دارای جوانه های  کشیده، براکته های سبز چرمی که هر یک گل ها به رنگ آبی ارغوانی هستند (صمصام، ۱۳۷۴). وقتی این گیاه به ارتفاع نهایی (حد بلوغ کامل) خود برسد دارای یک جوانه­ی انتهایی خواهد بود که ظهور این جوانه اولین نشانه بلوغ گیاه است. بهترین زمان برداشت برگ­ها تابستان می­باشد که در این فصل برگ­ها دارای کمترین مقدار آب هستند (۸۶-۸۲ درصد) و رگبرگ میانی آنها بسیار کوچک می­باشد. برداشت برگ­های کنگرفرنگی باید پس از رشد کامل برگ­ها ولی قبل از ظاهر شدن گل­ها انجام گیرد. بهترین زمان جمع­آوری برگ­ها صبح زود و قبل از طلوع آفتاب است و در این زمان میزان روغن فرار گیاه بالا می­باشد. در صورتی که در طول روز در مقابل هوای گرم و آفتابی تحت تاثیر واکنش ­های شیمیایی انجام شده در گیاه مقدار مواد موثر در اندام گیاهی کاهش خواهد یافت (صمصام، ۱۳۷۴). سطح زیر کشت کنگرفرنگی در جهان بیش از ۱۰۰۰۰۰ هکتار می باشد و کل محصول تولیدی در حدود ۲۰۰۰۰۰ تن است. تولیدکنندگان عمده کنگرفرنگی کشورهای ایتالیا (۵۲۰۰۰ هکتارسطح زیر کشت)، اسپانیا (۲۸۰۰۰ هکتارسطح زیر کشت)، فرانسه۱۵۰۰۰ هکتار سطح زیر کشت) و یونان (۵۰۰۰ هکتار سطح زیر کشت) می باشند. گونه ای از این گیاه با نام علمی  Cynara syriaca Boiss در ایران (قزوين و انديمشك به صورت محدود) به صورت خودرو دیده می شود (ضیایی وهمکاران، ۱۳۸۳).

۱-۳- واریته های موجود

کنگرفرنگی دارای واریته های پرورشی یا ارقام زراعی مختلف است که غالباً جهت استفاده غذایی از ساقه ها و کاپیتول های آنها کشت می شوند. ازجمله واریته های شناخته شده می توان به موارد زیر اشاره نمود (Paris RR, 1971).

…..

…..