دانلود پروپوزال آماده: تعيين مناسبترين روش اندازه‌گيري توليد گياهان بوته‌اي در مراتع شهرستان شيراز(مطالعه موردي: مرتع چشمه انجير)

قسمت هایی از پروپوزال:

۱- بیان مسأله:

……………………………

۲- اهمیت و ضرورت تحقیق:

……………………………

۳- پیشینه تحقیق:

منابع داخلي

ارزانی (۱۳۶۸) ارتباط بین پوشش شاخ و برگ، پوشش تاجی و یقه را با تولید که از طریق            قطع و توزین اندازه گیری شده است را در سه تیپ رویشی علفزار، علفزار-بوته زار و بوته زار مورد تحقیق قرار داد و نشان داد که رابطه بین یقه و تولید آنچنان معنی دار نیست. درحالیکه رابطه بین پوشش تاجی و پوشش شاخ و برگ با تولید رابطه مستقیم و معنی دار می باشد. همچنین بیان کرد که استفاده از هر دو پوشش تاجی و پوشش شاخ و برگ رابطه بیشتری با تولید دارند، ولی آنقدر دقت را بالا نمی برد که از هر دو استفاده شود و از لحاظ اقتصادی قابل توجیه نیست. این نکته را نیز تجربه کرد که برای کارشناسان کم تجربه استفاده از روش اندازه گیری پوشش شاخ و برگ نتیجه بهتری را می دهد، ولیکن برای افراد با تجربه به دلیل دقت عمل جهت اندازه گیری تاجی که مدت زمان کمتری لازم دارد و ساده تر است(۱).

ارزاني (۱۳۶۸) به نقل از ایوانز و جونز ^[۱]  (۱۹۵۸) اظهار مي دارد آن ها در تحقیقی ارتباط بین درصد پوشش تاجی و ارتفاع گیاهان و یا ترکیب هر دو را بررسی و وجود ارتباط بین این دو عامل و میزان محصول را تایید نموده اند(۱).

ارزاني (۱۳۶۸) به نقل از پستو و همكاران ^[۲]  (۱۹۵۷) اظهار مي دارد ضریب همبستگی چند گانه بین پوشش گیاهی و ارتفاع با میزان تولید را در دو گونه Dactylis glomerata  و Bouteloua gracilis  را ۸۲۵% تا ۹۱۲% ذکر نموده اند. زمانیکه از سه متغیر ، متوسط ارتفاع ، درصد پوشش و ارتفاع در درصد پوشش استفاده می شود ، در این صورت حدود ۸۴ درصد از تغییرات تولید را این سه فاکتور نشان می دهند(۱).

مظفريان (۱۳۶۸) به نقل از کولی و همكاران ^[۳]  (۱۹۳۳) اظهار می دارند که در روش قطع و توزين ثبات و یکنواختی پوشش و جدا نمودن اجزاء زنده از غیر زنده گیاهان مورد نیاز است و ذكر نمودند روش قطع و توزين به عنوان متداولترين، معروفترين و دقيق ترين روش مستقيم براي اندازه گیری  توليد است كه از محاسن آن مي باشد(۱۲).

مصداقی (۱۳۷۲) عقیده دارد، یکی از روش های متداول برای تعیین درصد بهره برداری استفاده از رابطه ارتفاع به وزن است. این ارتباط برای گندمیان بندرت خطی است، زیرا بیشتر وزن آن ها در قسمت پائینی طوقه متمرکز شده است. رابطه وزن به ارتفاع گونه های مختلف باید از گیاهان چرا نشده تهیه شود(۱۱).

سعید فر (۱۳۷۳) در تحقیق خود نشان داد که ارتباط بین تولید با متغیرهای مختلف فرم رویشی گیاه بستگی دارد. مثلا” در گیاهان بوته ای مورد مطالعه (  Artemisia sieberi و  Eurotia ceratoides ) ، اصولا” بهترین ارتباط بین تولید با سطح تاج پوشش و نیز محیط فشرده تاج که ارتباط مستقیم با سطح است برقرار می باشد. در مورد فرم رویشی علفی های پهن برگ به علت نظر خاص این نوع گونه ها بویژه گونه مورد مطالعه (Astragalud cyclophylus) ، با اکثر متغیر های اندازه گیری شده برقرار است. در مورد گندمیان مورد مطالعه ( Bromus timentellus و Stipa barbata) بطور کلی ارتباط معنی داری بین تولید با سطح یقه که عموما” از فرم نسبتا” مشخصی برخوردار است وجود دارد، از طرف دیگر ارتباط با سطح تاج نیز معنی دار و بعضا” قوی تر نیز می باشد، ولی خطا و عدم ثبات در اندازه گیری می تواند خطای آزمایش را زیاد نماید(۶).

فرزادمهر(۱۳۷۵) به نقل از مدین (۱۹۶۰) در مورد روش برآورد توليد از روي ابعاد هندسي گياه اظهار می دارد ، در مورد بعضی گونه ها مانند Ceratocarpus montanus، اندازه گیری قطر تاج پوشش کفایت می کند، ولی در مورد تعدادی از گونه ها لازم است، ابعاد دیگری از گیاه هم مورد توجه قرار گیرد(۸).

بيگدلي (۱۳۷۶) در تحقيقي جهت تعيين مناسبترين روش اندازه گیری  توليد گياهان بوته اي در مناطق خشك و نيمه خشك ايران ميزان توليد دو گونه Eurotia ceratoides و Artemisia sieberi  با چهار روش آدلايد،‌ نمونه گيري مضاعف، اندازه گیری تاج پوشش گياهي و قطع و توزين انجام داده و به اين نتيجه رسيد كه زماني كه ۲۵ و ۳۰ درصد پلات هاي نمونه برداري قطع و جهت تعيين معادلات رگرسيون به منظور محاسبه توليد در روش نمونه گيري مضاعف و اندازه گیری  پوشش استفاده گرديد، نتايج مقايسه ميانگين توليد چهار روش نشان داد كه توليد روش آدلايد و نمونه گيري مضاعف با توليد واقعي اختلاف معني داري ندارند همچنين نتايج مقايسه ميانگين زمان چهار روش نشان داد كه روش آدلايد سريع ترين روش ها و روش قطع و توزين به عنوان وقت گير ترين روش معرفي مي گردد و با توجه به دقت و سرعت روش ها، روش آدلايد به عنوان روش مناسب انتخاب مي گردد و در صورت غير قابل اجرا بودن اين روش، ‌روش نمونه گيري مضاعف نسبت به روش قطع و توزين و اندازه گیری  پوشش تاجي مناسب تر مي باشد(۴).

صادقي نيا و همكاران (۱۳۸۲) در تحقيقي چهار روش اندازه گیری  توليد گياهان بوته اي(آدلايد،نمونه گيري مضاعف با استفاده از درصد تاج پوشش با ۲۰ و ۲۵ درصد نمونه گيري مستقيم و روش قطع و توزين) در مراتع بوته زار استان هاي يزد و اصفهان مورد بررسي قرار دادند. روش قطع و توزين به عنوان شاهد انتخاب گرديده و دقت برآورد توليد و زمان صرف شده صحرايي محاسبه و از طريق آزمون واريانس يكطرفه مورد بررسي قرار دادند. گونه هاي مورد بررسي شامل Artemisia sieberi، Salsola rigida،  Eurotia ceratoides و  Aellenia subaphylla بوده است. نتايج نشان داد كه روش آدلايد بجز براي گونه Aellenia subaphylla براي ساير گونه هاي مورد بررسي مناسب نمي باشد و در مورد ساير گونه ها استفاده از اطلاعات پوشش با روش نمونه گيري مضاعف و با ۲۰ % نمونه گيري مناسب تر بوده و اين روش با استفاده از اطلاعات تاج پوشش در مراتع بوته زار از كاربرد بيشتري برخوردار است(۷).

مختاري اصل و مصداقي (۱۳۸۶) در تحقيقي ارتباط بين توليد به عنوان متغير وابسته و متغييرهاي پوشش تاجي، قطر، ارتفاع و حجم دو گونه Atriplex verrciferum و  Salsola dendroides در منطقه قرخلار مرند در استان آذربايجان شرقي مورد بررسي قرار دادند تا از اين طريق بهترين متغير يا متغيرهاي برآورد توليد انتخاب شود. با استفاده از روش نمونه گيري ترانسكت خطي

اقدام به جمع آوري داده هاي مورد نياز مانند سطح تاج، ابعاد تاج ارتفاع گرديد و ميزان توليد نيز با استفاده از روش قطع و توزين برآورد گرديد. جهت بررسي رابطه بين توليد با معيارهاي اندازه گیری  شده از رگرسيون چند متغيره و گام به گام استفاده گرديد. نتايج اين بررسي نشان داد كه در هر دو گونه معيار پوشش تاجي متغيري مناسبي براي برآورد توليد است(۱۰).

محمدي گلرنگ و همكاران (۱۳۸۷) تحقيقي با هدف بررسي رابطه توليد علوفه خشك چند گونه مهم مرتعي با خصوصيات قطر و ارتفاع در منطقه پخش سيلاب كاشمر انجام دادند و جهت تعيين رابطه توليد سالانه از عوامل قطر متوسط تاج پوشش، ‌ارتفاع و حاصلضرب اين دو از روابط رگرسيوني با            اندازه گیری  تعداد ۳۰ نمونه گياه از هر گونه استفاده گرديد. نمونه ها در هواي آزاد از طريق بازگذاشتن در پاكت خشك گرديد و با استفاده از ترازوي ديجيتال، وزن دقيق علوفه خشك هر نمونه با دقت ۱/۰ گرم اندازه گیری  شد. نتايج حاصل از اين تحقيق نشان داد كه بهترين عامل موثر در برآورد توليد از طريق اندازه گیری  حاصلضرب قطر متوسط در رشد ارتفاعي گياهان در سال رشد مي باشد و نيز به اين نتيجه رسيدند كه براي گونه Poa bulbosa قطر متوسط يقه و گونه Polygonum avenstum قطر متوسط تاج پوشش رابطه مستقيم با توليد داشته اند و به طور كلي بيشتر گونه ها رابطه خطي بين توليد با عوامل قطر متوسط و يا حاصلضرب قطر در ارتفاع را نشان دادند و شيب خط رگرسيوني در تمامي            گونه ها در رابطه توليد با عوامل قطر متوسط در ارتفاع مثبت بوده است به طور كلي نتايج نشان مي دهد كه جهت كاهش هزينه هاي نمونه گيري و اندازه گیری  توليد بطور مستقيم، مي توان با اندازه گیری           شاخص هاي مختلف رشد در زمان مناسب و تعداد نمونه كافي ميزان توليد علوفه سالانه مراتع را تخمين زد(۹).

محمدي گلرنگ و همكاران (۱۳۸۷) به نقل از ارزاني (۱۳۶۸) در ارتباط با گياه Atriplex vesicaria   سه عامل پوشش تاجي، پوشش شاخ و برگ و حجم را اندازه گیری  و ارتباط آن با وزن را مورد مقايسه قرار داد و ملاحظه نمود كه اندازه گیری  حجم جهت برآورد توليد نسبت به پوشش تاجي و شاخ و برگ به طور همزمان با هنگامي كه فقط يك عامل از دو عامل فوق اندازه گیری  شود تفاوت معني دار حاصل نمي شود پس بهتر است با توجه به دقت و هزينه موجود جهت برآورد توليد، فقط يكي از سه عامل فوق و به ويژه از پوشش تاجي براي كارشناسان با تجربه و از پوشش شاخ و برگ براي كارشناسان كم تجربه استفاده شود(۹).

محمدي گلرنگ و همكاران (۱۳۸۷) به نقل از سعيد فر (۱۳۷۳) در تحقيق خود نشان داد كه ارتباط توليد با متغيرهاي مختلف به فرم رويشي گياه بستگي دارد. مثلا در گياهان بوته اي مورد مطالعه                          ( Artemisia siberi  و Eurotia ceratoides ) اصولا بهترين ارتباط مستقيم با سطح برقرار         مي باشد. در مورد فرم رويش علف هاي پهن برگ به علت نظم خاص اين گونه ها به ويژه گونه مورد مطالعه (Astragalus cyclophylus ) ارتباط بين توليد با بيشتر متغيرهاي اندازه گیری  شده برقرار است)۹(.

ارزاني (۱۳۸۸) به نقل از بونهام^[۴] (۱۹۸۹) اظهار داشتند كه وي در تحقيقي كه در مرتعي با گونه گندمي غالب Bouteloua gracilis انجام داد رابطه خطي بين روش برآورد نظري و روش قطع و توزين به دست آورد و نيز اظهار داشتند كه روش اندازه گیری  توليد با استفاده از قطع و توزين را به عنوان كامل ترين و اساسي ترين روش مستقيم تعيين توليد گياهي مي باشد(۲).

ارزاني (۱۳۸۸) به نقل از صادقي نيا (۱۳۸۲) اظهار داشتند كه روش اندازه گیری  توليد گياهان بوته اي را با روش آدلايد و نمونه گيري مضاعف در مراتع بوته زار استان هاي يزد و اصفهان مورد بررسي قرار داده و طبق نتايج بدست آمده روش نمونه گيري مضاعف با استفاده از درصد تاج پوشش با ۲۰ درصد نمونه گيري مستقيم مناسب تشخيص داده شد(۲).

اسد پور و همكاران (۱۳۹۰) تحقيقي را به منظور برآورد توليد علوفه خشك گونه گريشهك (Sphaerocoma aucheri Boiss) بر اساس پارامترهاي رويشي (شامل سطح پوشش تاجي، قطر كوچك تاج، قطر بزرگ تاج، ‌متوسط قطر تاج و ارتفاع)انجام دادند. جمع آوري داده هاي مربوط به توليد علوفه خشك و متغييرهاي وابسته از ۵۰ پايه گياهي از يك قرق ۴ ساله در استان هرمزگان، ‌به صورت تصادفي در امتداد ۵ ترانسكت انجام گرديد و جهت تجزيه و تحليل از روش تجزيه رگرسيون چند متغيره گام به گام استفاده كردند آن ها به اين نتيجه رسيدند كه ۷۷/۰ تغييرات توليد با تغييرات درصد پوشش گونه ساحلي مورد مطالعه قابل توجيه است. در رابطه رگرسيوني ضريب سطح تاج پوشش گياهي برابر با ۱۹۲/۳ و مقدار عدد ثابت برابر با ۲۸۳/۶ حاصل گرديد. با توجه به اعتبار سنجي مدل، امكان برآورد توليد گونه گريشهك از طريق روش غير مخرب اندازه گیری  پوشش تاجي آن وجود دارد(۳).

حيدري و همكاران (۱۳۹۱) در تحقيقي جهت برآورد ميزان توليد علوفه خشك در مراتع استان اقدام به تهيه فرمولي كردند . ايشان با استفاده از نرم افزار GIS استان فارس را اقليم بندي كرده و در هر ناحيه اقليمي با توجه به تعداد مراتعي كه در محدوده آن ها قرار مي گرفت و نيز متناسب با فصل بهره برداري (ييلاقي يا قشلاقي)، مراتع استان را تفكيك و با استفاده از روش نمونه گيري طبقه اي اقدام به تعيين تعداد نمونه و همچنين تعيين تعداد و اندازه پلات و برآورد ميزان علوفه سرپا در داخل هر پلات بر حسب گونه يا فرم رويشي به كمك ديد گرديد. در ۵۰ درصد از پلات ها، علاوه بر تخمين توليد، گياهان داخل پلات قطع و توزين گرديده و در نهايت بين دو دسته آمار بدست آمده (ميزان توليد

علوفه تخميني X و ميزان توليد علوفه واقعي Y) رگرسيون گيري نموده و رابطه بين برآورد توليد تخميني و توليد واقعي در هر ناحيه اقليمي مشخص و معين گرديد. آن ها نيز در پايان ذكر كردند كه با توجه به اينكه روش نمونه گيري مضاعف روش غير تخريبي تر بوده و يا در مقايسه با ساير روش ها از سرعت بالاتر اما دقت كمتري برخوردار است در اين تحقيق سعي گرديده است كه با افزايش تعداد نمونه ها و اندازه گیری  يا توزين علوفه توليدي در ۵۰ درصد از پلات ها دقت اندازه گیری  نيز كه عيب اين روش مي باشد افزايش يابد. بنابراين به لحاظ مزيت صرفه جويي در وقت و صرفه اقتصادي و همچنين برآورد نسبتا دقيق از توليد علوفه كه اين روش برآورد مي نمايد اين روش را از هر حيث مناسب و قابليت اجراي آن را فراهم تر نموده است(۵).

منابع خارجي

پاينه ^[۵] (۱۹۷۴) روش هاي برآورد توليد را در سه گروه طبقه بندي مي كنند: مستقيم، غيرمستقيم و تركيبي(روش مستقيم و غير مستقيم) كه انتخاب هر يك از اين روش ها وابسته به ماهيت و هدف اندازه گیری توليد رويشگاه ها مي باشد بسياري از روش هاي مخرب و غيرمخرب براي اندازه گیری  توليد گياهان در نظر گرفته شده و به مرحله اجرا درآمده اند و ليكن همه آن ها داراي محدوديت ها، ‌محاسن و معايبي مي باشند(۱۸).

اسپرينگ فيلد ^[۶] (۱۹۷۴) نيز در تحقيقي براي برآورد توليد گياهان بوته اي مانند آتريپلكس از صفحات مشبك استفاده كرد و به اين نتيجه رسيد كه همبستگي بالايي (۹۸/۰= r )بين تعداد مربعات موجود در عكس گرفته شده با حالت قطع و توزين گياه وجود دارد(۱۹).

تيلور ^[۷]  (۱۹۸۶) عقیده دارد، پوشش یقه کمتر از تاج پوشش بوسیله تغییرات کوتاه مدت آب و هوایی یا چرا تحت تاثیر قرار می گیرد، ولیکن اشکالی که در اینجا وجود دارد، این است که رشد یقه بطئی است و از طرفی نوسانات بارندگی، نوسانات زیادی در تولید دارد، در حالیکه در رابطه با یقه این نوسانات چشمگیر نیست(۱۷).

بونهام ^[۸] (۱۹۸۹) اندازه گیری  توليد با استفاده از پوشش تاجي شاخ و برگ را به عنوان كامل ترين و اساسي ترين روش مستقيم اندازه گیری  توليد تشريح نمود. به رغم اين كه روش قطع و توزين امروزه به عنوان رايج ترين روش علمي براي اندازه گیری  توليد گياهي مطرح است، وقت گير، هزينه بر و مخرب مي باشد(۱۶).

ارزاني ^[۹] ( ۱۹۹۴) در تحقيقي در ارتباط با گیاه Artiplex vesicaria   اندازه گیری پوشش تاجی، پوشش شاخ وبرگ و حجم را مورد مقایسه قرار داد و برای اندازه گیری پوشش تاجی این گونه تاج پوشش را بصورت بیضی در نظر گرفت. چون مطالعات نشان داد که پوشش تاجی گونه مورد نظر بیشتر بصورت بیضی است تا دایره و با اندازه۱گیری قطر بزرگتر و قطر کوچکتر بیضی و فرمول سطح بیضی، تاج پوشش را مورد ارزیابی قرار داد. همچنین جهت اندازه۱گیری حجم از محاسبه حجم شکل مخروطی که قاعده آن بیضی شکل است استفاده کرد و با اندازه گیری پوشش شاخ و برگ و همچنین با مقایسه سه پارامتر فوق و تولید هر گونه، ارتباط هر یک را با تولید محاسبه و ملاحظه گردید که اندازه حجم جهت برآورد تولید نسبت به پوشش تاجی و پوشش شاخ و برگ از دقت قابل ملاحظه بیشتری برخوردار نمی باشد و نشان داده شد که با اندازه گیری پوشش تاجی و شاخ و برگ بطور همزمان با هنگامی که فقط یک پارامتر از دو پارامتر فوق اندازه گیری شود تفاوت معنی داری حاصل نمی شود و بهتر

است با توجه به دقت، وقت و هزینه لازم جهت برآورد تولید فقط از یکی از سه پارامتر فوق و بالاخص از پوشش تاجی برای کارشناسان با تجربه و از پوشش شاخ و برگ برای کارشناسان کم تجربه مورد استفاده قرار گیرد(۱۵).

ارزاني و كينگ ^[۱۰] (۱۹۹۴) در تحقيقي روش نمونه گيري مضاعف براي تخمين توليد علوفه                  اندازه گیری پوشش را مورد مطالعه قرار دادند و هيچ تفاوت معني داري بين توليد واقعي و توليد تخمين زده شده در مدل بررسي شده يافت نشد(۱۴).

كلارك و مسينا ^[۱۱] (۱۹۹۸) روش هاي غير مستقيم را ساده، عملي و مناسب براي برآورد توليد معرفي نموده اند(۲۰).

۱-Evans and jones, 1958

۲-Arzani, etal, 1957

۳-kouli, etal, 1957

۱-Bonham, 1974

۱-Payne, 1974

۲-Spring field, 1974

۱-. Taylor, 1986

۲-Bonham, 1989

۳-Arzani, 1994

۱-Arzani and king, 1994

۲-Celark and messina, 1998

……………………………

۴- اهداف تحقیق:

…………………………………….

۵- فرضيه ‏هاي تحقیق:

…………………………………….

۶- مدل تحقیق

…………………………

۷- سوالات تحقیق:

…………………………………….

۸- تعريف واژه‏ها و اصطلاحات فني و تخصصی (به صورت مفهومی و عملیاتی):

…………………………………….

۹- بیان جنبه نوآوری تحقیق:

………………………….

۱۰- روش شناسی تحقیق:

الف: شرح كامل روش تحقیق بر حسب هدف، نوع داده ها و نحوه اجراء (شامل مواد، تجهيزات و استانداردهاي مورد استفاده در قالب مراحل اجرايي تحقيق به تفكيك):

………………………….

ب- متغيرهاي مورد بررسي در قالب یک مدل مفهومی و شرح چگونگی بررسی و اندازه گیری متغیرها:

…………………………………….

ج – شرح کامل روش (ميداني، كتابخانه‏اي) و ابزار (مشاهده و آزمون، پرسشنامه، مصاحبه، فيش‏برداري و غيره) گردآوري داده‏ها :

…………………………………….

د – جامعه آماري، روش نمونه‏گيري و حجم نمونه (در صورت وجود و امکان):

…………………………………….

ر- روش نمونه گیری و حجم نمونه:

…………………………………….

ز- ابزار تحقیق:

…………………………………….

هـ – روش‌ها و ابزار تجزيه و تحليل داده‏ها:

…………………………………….

منابع :

…………………………………….

آسان داک: www.Asandoc.com

دانلود نمونه پروپوزال تکمیل شده، پروژه پر شده، طرح پیشنهادیه آماده