مبانی نظری و پیشینه تحقیق برای فصل دوم پایان نامه آزمایشی به منظور بررسی اثر مکمل غذایی سینبیمقاومت به ساپرولگنیا پارازیتیکا در بچه ماهی قزل آلای رنگین کمان

۱-۱ تعريف پروبيوتيك:

پروبیوتیک از واژه ای یونانی پروبیوس (Probios) به معنای حیات بخش یا زیست بخش اقتباس شده است و به عنوان پدیده ای تازه، چندین تعریف از پروبیوتیک ها ارائه شده است. این واژه نخستین بار در سال ۱۹۶۰ توسط Lilly وStillwell برای مواد مترشحه بوسیله میکروارگانیسم ها بکار گرفته شد که موجب تحریک رشد در میکروارگانیزم های دیگر می شود (Gatesoupe.,1999). این کلمه بار دیگر توسط «Parker» در سال ۱۹۷۴ معرفی شد مطابق با این تعریف پروبیوتیک ها میکروارگانیزم ها و موادی بودند که در تعادل میکروبی روده نقش داشتند (Parker.,1974). در سال ۱۹۸۹ «Fuller» تعریف جامعتری از پروبیوتیک ارائه داده است که عبارت است از مکمل های غذایی که از طریق بهبود تعادل میکروبی روده تاثیرات سودمندی بر روی میزبان دارند(Fuller.,1989).

۱-۱-۱ اهميت استفاده از پروبیوتیک در آبزی پروری:

تحقیقات صورت گرفته بر روی استفاده از پروبیوتیک ها در آبزی پروری در جهان بصورت جدی از سال ۱۹۹۰ آغاز گردید. پروبیوتیک ها نخستین بار در مزارع پرورشی آبزیان بوسیله Kozasa مورد استفاده قرار گرفتند (گونه Bacillus toyoi جدا شده از خاک توانست مرگ و میر مارماهی ژاپنی را کاهش دهد) و كاربرد آن در مزارع پرورش ماهی در سال های اخیر افزایش چشمگیری را نشان می دهد (Kozasa.,1986).

به علت آغاز تغذیه در زمانی که هنوز دستگاه گوارش و سیستم ایمنی تکامل لازم را پیدا ننموده اند، لاروها در معرض ساخت فلور میکروبی جدید در دستگاه گوارش بویژه روده قرار دارند (Vadstein.,1997) استفاده از پروبیوتیک کمک زیادی برای ساخت فلور میکروبی انجام می دهد. همچنین استفاده از باکتری هایی که آنتاگونیست با عوامل بیماری زا باشند و از قابلیت کلونیزه شدن در روده برخوردار بوده و موجب بهبود وضعیت سلامت جاندار گردند، بعنوان پروبیوتیک محسوب گردیده و منجر به تغییر مناسب فلور میکروبی دستگاه گوارش ماهی خواهند شد. این امر در نهایت منجر به افزایش مقاومت ماهیان و سایر آبزیان پرورشی در برابر استرس های رایج در آبزی پروری، در شرایط پرورش مصنوعی ماهیان می گردد (Gatesoupe.,1999). در این راستا مهمترین جنس و گونه باکتری های تولید کننده گروه های پروبیوتیکی که بصورت گسترده در پرورش میگو، خرچنگ و ماهیان مورد استفاده قرار می گیرند شامل:                  et al.,2003) Lactobacillus sp,     divergens (Lara-Flores ,(Gildberg et al.,1997)Corynebacterium (smith And Davey.,1993)Pseudomonas, (Austin et al.,1995) Vibrio alginolyticus

, ( Scholz et al.,1999) S.cerevisiae, (Gatesoupe.,1991)   Streptococcus    thermophilus  (Einar,1998)Enterococcusمی باشند.

۱-۱-۲ فوائد پروبیوتیک ها  :

پروبیوتیک ها می توانند به دو صورت مستقیم و غیرمستقیم بر آبزیان اثر بگذارند(Irianto and Austin.,2002a) .در حالت اول  با تغییر بر تعادل میکروبی روده جاندار و تغییر فلور میکروبی موکوس روده، پوست و آبشش آبزی باعث ایجاد مقاومت در برابر بیماری می شوند و با ترشح ویتامین و مواد مغذی و کمک به جذب مواد غذایی سبب افزایش رشد          می شوند. در حالت دوم در مجموع با بهبود کیفیت آب و محیط زیست آبزی باعث کاهش استرس می شوند که خود باعث کاهش احتمال بروز بیماری می گردد. پروبیوتیک ها این اعمال را از طریق مکانیسم های خاصی انجام می دهند که اگرچه مکانیسم عمل ضد باکتریایی آنها هنوز به طور کامل مشخص نشده ولی احتمال دارد مکانیسم های پیشنهادی زیر در این رابطه نقش داشته باشد(Irianto and Austin.,2002a):

۱- حفظ جمعیت میکروبی مفید در دستگاه گوارش ومکانیسم های احتمالی در این زمینه بدین گونه است: الف) رقابت برای اتصال به جایگاه های موجود در سلول های بافت پوششی روده ب) رقابت برای دریافت مواد مغذی یا سوبستراها(کربن، ازت و عناصر معدنی) ج) چسبیدن به میکروارگانیسم های بیماری زا و کمک به حذف آنها از بدن میزبان د) تولید ترکیبات ضد باکتری (Irianto and Austin.,2002a)

۲- افزایش میزان دریافت غذا و بهبود هضم آن الف) متابولیسم مواد مغذی از قبیل کربوهیدرات ها، پروتئین ها و چربی ها

ب) افزایش ماندگاری مواد مغذی(چربی، ازت، کلسیم، فسفر، مس، منگنز)

ج) ساخت ویتامین ها      د) تحریک اشتها(Fuller.,1992)

۳- تغییر در متابولیسم باکتری ها الف) فعالیت آنزیم های گوارشی    ب) فعالیت آنزیم های باکتریایی     ج) کاهش تولید آمونیاک و فعالیت آنزیم اوره آز Irianto and Austin.,2002a))

۴- تحریک سیستم ایمنی الف) تحریک تولید پادتن ها      ب) افزایش فعالیت سلول های بیگانه خوار(ماکروفاژها)  ج) افزایش سطح پروتئین سرم و بالا رفتن نسبت گلوبولین ها به آلبومبن ها  د) افزایش تعداد گلبول های سفید ه)ترغیب و افزایش فعالیت گرانولوسیت های T (Panigrahi et al.,2004)

۵- خنثی نمودن انتروتوکسین ها بعضی از سمومی که بوسیله باکتری ها تولید می شوند، تحت تاثیر مواد تولید شده توسط پروبیوتیک ها خنثی می گردند (Verschuere et al.,2000).

۱-۲ تعریف پربیوتیک:

پربیوتیک ها بنا به تعریف، ترکیبات غذایی غیرقابل هضمی می باشند که به طور انتخابی با تحریک رشد و یا فعالیت یک یا تعداد محدودی از باکتریهای روده به میزبان سود می رسانند و به این ترتیب سبب افزایش سلامتی در میزبان می شوند (Gibson and Roberfroid.,1995; Crittenden et al.,1999).

۱-۲-۱ اهمیت استفاده از پربیوتیک در آبزی پروری:

Petuely  در سال ۱۹۵۷اولین بار استفاده از پربیوتیک را برای تحریک باکتری بیفیدوس معرفی نمود. از انجا که پروبیوتیک ها باکتری های زنده ای هستند نمی توانند در همه ی زمانها در دسترس باشند وتحت تاثیر پروسس غذایی قرار می گیرند و برای رشد نیازمند

…..

…..

…..