متغیرها: مدل هاي تعالي سازماني يا سرآمدي كسب و كار، کنترل کیفیت، ارزیابی عملکرد، مدل هاي خودارزيابي (جوايز كيفيتي)، دمینگ، ملکوم بالدرچ،کیفیت اروپا EFQM

توضیحات: ۸۲ صفحه فارسی (word)

با رفرنس دهی کامل فارسی و انگلیسی و پانویس ها مناسب برای پایان نامه

خلاصه ای از کار:

۲-۱- مقدمه

امروزه بنگاه هاي اقتصادي كشور در فرآيند جهاني شدن و پيوستن به منظومه تجارت جهاني با چالش هاي بيشماري مواجه هستند. حضور در بازارهاي جهاني وحتي باقي ماندن دربازارهاي داخلي مستلزم رقابت با رقباي قدرتمند است و با توجه به گسترش و پيچيدگي اهداف ، فرآيندها وساختار سازماني درصحنه رقابت، سازمان هايي مي توانند به بقاي خود ادامه دهند كه نسبت به خواسته ها وانتظارات مشتريان و ذينفعان پاسخگو باشند، همچنين به سود آوري و ثروت آفريني به عنوان شاخص هاي كليدي و برتر سازماني توجه كنند………………

تاریخچه کنترل کیفیت:

از زماني كه انسان توانايي ساخت محصولي را پيدا كرد جهت كنترل كيفيت آن نيز به تلاش پرداخت.

ظرافت، دقت و هنرمندي خاصي كه در آثار باستاني و محصولات متعلق به زمانهاي نه چندان دور مشاهده

مي شود حكايت از اين تلاش دارد. با شروع انقلاب صنعتي در اواسط قرن هجدهم، ماشينهاي توليدي اندک اندک جايگزين ابزار و مهارت فردي افراد هنرمند و صنعتگر گرديد. با پيدايش روشهاي جديد و پيچيده توليد، اشتياق به توليد نیز افزايش يافت و بدين ترتيب نياز به كنترل كيفيت محصول نهايي نيز ابعاد تازه اي پيدا نمود……………..

۲-۳- مدل های تعالی سازمانی

۲-۳-۱- تاریخچه تعالی سازمانی

اندیشمندان علم مدیریت با تکیه بر تجارب سازمانهاي موفق و پیشرو، همواره در پی یافتن راه حل های جهت بهبود وضعیت و حرکت به سمت تعالی بوده اند که نتیجه تحقیق و مطالعات آنها، منجر به خلق ابزارهایی شده است که هر کدام از این ابزارها در صورت بکارگیري صحیح در زمان و مکان مناسب، می تواند منافع مادي و غیر مادي بیشماري را براي سازمانها به همراه داشته باشند. اما به موازات پیدایش تکنیکهاي مدیریتی متنوع، مدل هاي تعالی سازمانی از دهه ۱۹۵۰ میلادي متولد شدند. مدل هاي تعالی سازمانی با الگو برداري از شرکت هاي موفق دنیا توانسته اند چارچوب مناسبی را براي مدیریت سازمان ها در محیط رقابتی ارایه نمایند. ویژگی بارز این مدل ها، نوع نگرش به سازمان (کل نگري) است که به………………

۲-۳-۲- تعریف مدل تعالی سازمانی

مدل تعالی، ساختار مدیریتی است که با تکیه براصول و مفاهیم اساسی و توجه داشتن به معیارهای اصلی مدیریت کیفیت فراگیر و سیستم خودارزیابی موجبات پیشرفت و بهسازی را فراهم می کند. مدل تعالی، ابزاری جهت سنجش میزان استقرار سیستمها در سازمان و خودارزیابی و راهنمایی است که مسیر فعالیت مدیران را برای بهبود عملکرد شناسایی و تعیین می کند. بنابراین پیام کلیدی مدل تعالی متکی بر پاسخ دادن به دو سوال است که چگونه این مدل به عنوان یک ساختار مدیریتی مناسب و منطقی شناسایی می شود و چه کسانی می توانند در این زنجیره ارتباط و تعاملات، نقش اساسی را ایفا کند. سطح اول اين مدل شامل اهداف کلي است و در سطح بعدي اهداف کلي به درجات و مقياس هاي کمي و قابل اندازه گيري تجزيه و تبديل مي شود.

………………

۲-۳-۵- انواع مدل های تعالی سازمانی

۲-۳-۵-۱- مدل دمینگ

بعداز جنگ‌ جهانی‌ دوم‌ که‌ از کشور ژاپن‌ ویرانه‌ای‌ بیش‌ نمانده‌ بود و تنها امید و دلبستگی‌ این‌ کشور به‌ مردم‌ و مدیرانی‌ بود که‌ بتوانند با رهبری‌ و هدایت‌ صحیح، ژاپن‌ را به‌ کشوری‌ پیشرفته‌ تبدیل‌ کنند. توصیه‌های‌ بزرگانی‌ همچون‌ دکتر دمینگ‌ که در سال ۱۹۵۰ به دعوت موسسه HUSE برای سخنرانی در زمینه بهره وری وکیفیت به ژاپن رفته بود بسیار موثر واقع‌ شد. به‌طوری‌ که‌ اجرای‌ صحیح‌ و به‌ موقع‌ ۱۴ اصل‌ مدیریتی‌ دکتر دمینگ‌ سبب‌ ایجاد مدیریتی‌ نوین‌ و کارساز در ژاپن‌ شد و باعث‌ شد صنایع این‌ کشور در کمتر از ۵ سال، دچار تحولات عظیمی‌ گردند. از سال‌ ۱۹۸۰ این‌ اصول‌ در آمریکا و سایر کشورهای‌ جهان‌ نیز مورداستفاده‌ قرار گرفت. این چهارده اصل عبارتند از:………………….

۲-۳-۵-۲- مدل مالکوم بالدریج

اکثر رویدادهای کیفیت فراگیر، قویاً بر ارزیابی و به طور خاص بر بخش های کنترل کیفیت و تضمین کیفیت تاکید دارند. برخی دیگر از این رویکرد ها بر بکار گیری هزینه های کیفیت، اصرار می ورزند.

مدیریت کیفیت فراگیر……………………

۲-۳-۵-۳- مدل جایزه کیفیت اروپا (EFQM)

به دنبال مدل مالکوم بالدریج  MBNQA در سال ۱۹۸۸ مدل تعالی سازمانی EFQM در پاسخ به نیاز بهبود رقابت پذیری سازمان های اروپایی توسط چهارده کمپانی بزرگ اروپایی ) بوش، رنو، فیات، بی تی، بول، الکترولوکس، ک ال ام، نستله، اولیوتی، فیلیپس، سولزر، فولکس واگن، رازالت و سیبا ( در کمیسیون اروپایی مورد توافق واقع و امضاء گردیده است. این اقدام متهورانه از شبکه قدرتمند مدیریت در حال حاضر دارای ۸۵۵ عضو از ۳۸ کشور جهان در بخش خصوصی و دولتی می باشد که در چارچوب یک جامعه اروپایی و در زمینه بهبود کیفیت در ادامه مدل مالکوم بالدریج از آمریکا و همچنین مدل دکتر دمینگ در ژاپن به پیش می رود………………….

۲-۴- ارزیابی عملکرد

۲-۴-۱- تعریف ارزیابی عملکرد

روش سنتي ارزیابی عملكرد استفاده از شاخص هاي مالي عملكرد نظير بازگشت سرمايه، سود و جريان نقدي است؛ با اين حال، اين شاخص ها محدوديت هاي زيادي داشته و يك سيستم اندازه گيري عملكرد…………….

۲-۴-۲- اهداف ارزیابی عملکرد

گفته مشهوري از پيتر دراكر تأكيد دارد “چيزي كه قابل اندازه گيري نيست قابل مديريت نيست.” اين مسئله ممكن است هدف از اندازه گيري عملكرد را به سادگي، مديريت عمليات توصيف كند اما در حالي كه مديريت عمليات، بي شك يكي از اهداف اندازه گيري عملكرد است و تنها هدف آن نيست. در اين جا شش هدف مهم براي اندازه گیری عملكرد نام برده می شوند……………………..

ي) مدل كارت امتيازي متوازن[۱]

مدل كارت امتيازي متوازن (BSC) در سال ۱۹۹۲ در پي پروژه پژوهشي كه با همكاري چند سازمان خصوصي و دانشگاه كمبريج انجام شده بود، توسط كاپلان و نورتون در مجله هاروارد[۲]  مطرح گرديد و در عرض چند سال به عنوان يكي از ابزارهاي پرطرفدار مديريت در سازمان هاي آمريكايي، اروپايي و آسيايي گسترش يافت.

………………..

ك) مدل منشور عملكرد[۳]

نيلي و ديگران (۲۰۰۱) بر اين عقيده اند كه اين باور عمومي كه شاخص هاي عملكرد بايستي اكيداً از راهبرد منشا بگيرند ناصحيح است. اولين چيزي كه بايد مورد توجه قرار گيرد خواسته ها و نيازهاي ذينفعان است و سپس راهبردها مي توانند شكل بگيرند. بنابراين شكل دادن يك راهبرد مناسب پيش از مشخص كردن صريح خواسته هاي ذي نفعان مقدور نيست………..

۲-۴-۵-الزامات سيستم اندازه گيري عملكرد

نيلي و ديگران (۱۹۹۶) موضوعاتي را كه بايد در طراحي يك سيستم اندازه گيري عملكرد مورد توجه قرار گيرند، از ديدگاه صاحبنظران مختلف ذكر كرده اند که در جدول زیر ارائه گردیده است…………..

۲-۵-مدل هاي خودارزيابي (جوايز كيفيتي)

در بين روش هايي كه براي ارزيابي سيستم كيفيت و يا مديريت كيفيت در سازمان ها طراحي شده اند، جوايز كيفيتي[۴]  از جامعيت و اهميت ويژه اي برخوردار مي باشد. اعتقاد بر اين است كه جوايز كيفيتي مي تواند به عنوان مدل هاي اجرايي مديريت كيفيت جامع) [۵](TQM در سازمان ها مورد استفاده قرار گيرند. علاوه بر اين صرف نظر از دريافت جايزه، معيارهاي پيش بيني شده در اين مدل ها اين امكان را براي سازمان فراهم مي كند تا بتوانند سيستم هاي مرتبط با كيفيت را ارزيابي نمايند، موضوعي كه به “خودارزيابي[۶]” معروف شده است. خودارزيابي، يك بازنگري منظم، سيستماتيك و جامع از فعاليت هاي سازمان و نتايج آن توسط خود سازمان و افراد آن بر اساس يك مدل سرآمدي عملكرد است. فرآيند خودارزيابي به سازمان اجازه مي دهد به طور شفاف نقاط قوت و نيز حوزه هاي نيازمند بهبود را شناسايي كند (بنياد مديريت كيفيت اروپايي ۲۰۰۲)…………….

۲-۵-۱-۱- جايزه كيفيت دمينگ

براي تقدير از دمينگ كه به عنوان پدر كيفيت ژاپن شناخته مي شود، اتحاديه دانشمندان و مهندسان ژاپن در سال ١٩٥١ طي قطعنامه اي جايزه كيفيت دمينگ را بنيانگذاري نمودند. معيارهاي اين جايزه در سال هاي مختلف مورد ارزيابي قرار گرفته و بهبود يافته اند. اين جايزه به سه دسته اصلي به شرح زير تقسيم مي شود:…………………

۲-۵-۱-۲- جايزه كيفيت مالكوم بالدريج(MBNQA)

جايزه كيفيت بالدريج درسال ١٩٨٧ در آمريكا تدوين گرديد. اهداف اين جايزه شناخت شرايط كيفيت مطلوب و ترويج حضور مؤثر در عرصه رقابت و همچنين انتشار اطلاعات مربوط به راهبردهاي موفق عملكرد اعلام شده است. در حال حاضر گروه بندي اين جايزه شامل سازمان هاي انتفاعي دولتي و خصوصي مستقر در آمريكا، سازمان هاي آموزشي انتفاعي و غيرانتفاعي خصوصي و دولتي و سازمان هاي انتفاعي و غيرانتفاعي دولتي و خصوصي متولي بهداشت در آمريكا مي شود (مبانی ارزیابی عملکرد سازمان هاي فرهنگی، ۱۳۸۴). سه هدف عمده از طراحی این مدل در آمریکا عبارتند از:

1. کمک به بهبود عملکرد سازمان ها و افزایش توانمندی آن…………………

• ۲-۵-۱-۲-۱-معيارهاي اصلي جايزه كيفيت مالكوم بالدريج

1. بر اساس ده مفهوم فوق، هفت معيار با امتيازهاي متفاوت براي اين جايزه تدوين شده است. اين هفت معيار مطابق ويرايش سال ١٩٩٧ اين جايزه در جدول آمده است. همان طور كه در جدول۲-۱۴ ملاحظه مي شود، اين هفت معيار اصلي شامل ١٨ معيار فرعي مي باشند، كه به طور مشخص تر نواحي مورد ارزيابي را تحت پوشش قرار مي دهند………..
2. ۲-۵-۱-۳- جايزه كيفيت اروپا
3. جايزه كيفيت اروپا به وسيله بنياد مديريت كيفيت اروپا (EFQM) در سال ١٩٩١ تدوين شد. بنياد مديريت كيفيت اروپا، يك سازمان غير انتفاعي مي باشد كه اعضاي آن از مؤسساتي از صنعت، بخش هاي خدماتي، دانشگاه ها، مؤسسات تحقيقاتي…………….

• ۲-۵-۱-۳-۳-روش ارزيابي سازمان ها براي دريافت جايزه كيفي اروپا

1. سازمان هايي كه حداقل ٥٠ درصد فعاليت هاي آنها در پنج سال گذشته در اروپا انجام و همچنين در اين مدت برنده جايزه كيفيت اروپا نشده باشند، مي توانند درخواست دريافت جايزه كيفيت اروپا نمايند. اين سازمان ها در يكي از چهار گروه………………

• ۲-۶- مقایسه انواع مدل های تعالی سازمانی

1. همانطور كه قبلاً اشاره شد در جايزه كيفيت اروپا معيارها به دو دسته توانمندسازها و نتايج، دسته بندي مي شوند كه هر دو دسته داراي امتياز مساوي هستند. در جايزه كيفيت مالكوم بالدريج هر چند كه اين تقسيم بندي صورت نگرفته………..

• منابع:

1. ابطحی، حسین، کاظمی، بابک، بهره وری، تهران موسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی، ۱۳۸۲٫
2. ابوطالبی، رضا، ۵s مبنای پیاده سازی TQM و رسیدن به Business Excellence، تهران، ناشر مولف، ۱۳۸۱٫٫
3. اسکوئیلر، نادر و همکاران(۱۳۷۲)- ماهیت و ساختار هوش-  تهران: انتشارات کیوان…………………………قیمت ۳۸۰۰۰ تومان
4. …………………….
5. ………………….

[۱] Balanced scorecard model

[۲] Harvard business review

[۳] Performance prism

[۴] Quality Awards

[۵] Total Quality Management

[۶] Self assessment