پیشینه تحقیق ومبانی نظری تمرکز مالکیت

تمرکز مالکیت

۲-۴-۱ اهمیت تمرکز مالکیت

۲-۴-۲ تمرکز مالکیت و تأثیر آن بر گزارشگری مالی

۲-۴-۳ تمرکز مالکیت و سهامداران عمده در مقابل سهامداران خرد

۲-۵ مالکیت نهادی

۲-۵-۱ سهامداران نهادی و تئوری‌های مطرح

۲-۵-۲ انگیزه و اهداف سهامداران نهادی

۲-۵-۳ روند رشد سهامداران نهادی

۲-۶ هیأت مدیره

۲-۶-۱ ترکیب هیأت مدیره

۲-۶-۱-۱ مسئولیت هیأت مدیره

۲-۶-۱-۲اندازه هیأت مدیره

۲-۶-۱-۳ درصد اعضاي غيرموظف هیأت مديره

۲-۶-۲ استقلال هیأت مدیره

۲-۶-۳ استقلال رئيس هیأت مديره از مديرعامل و رابطه آن با تمرکز مالکیت

۲-۶-۴ قوانین مربوط به هیأت مدیره در ایران:

۲-۹-۲-۱  تحقیقات داخلی تمرکز مالکیت نهادی و مدیریتی

۲-۹  پیشینه تحقیق

۲-۹-۱  تحقیقات خارجی

منابع و مآخذ

منابع فارسی:

منابع لاتین

تمرکز مالکیت

تمركز مالكيت عبارت است از چگونگي توزيع سهام بين سهامداران یک شركت­. هر چه تعداد سهامداران كمتر باشد، مالكيت متمركزتر خواهد بود (محمدی و همکاران، ۱۳۸۸). در سال­های اخیر تمرکز مالکیت به عنوان یکی از مسائل مهم در ادبیات حاکمیت شرکتی و تاثیر آن بر ابعاد مختلف شرکت­ها به­ویژه هزینه سرمایه در کشورها و اقتصادهای در حال رشد و بازارهای جهان مطرح شده است. در كشورهايي كه تمركز سهام در آن­ها بالا بوده و داراي بازارهاي سهام كمتر توسعه يافته هستند، يكي از مسائل اصلي اداره شركت­ها، تضاد منافع بين سهامداران اصلي و سهامداران اقليت است. [۶۶]. در مورد تمرکز مالکیت تعاریف متفاوتی وجود دارد. دمستز^[۱] و لن^[۲] (۱۹۸۵)، تمرکز مالکیت را به عنوان درصد سهام در اختیار ۵ یا ۲۰ سهامدار بزرگ شرکت و یا شاخص هرفیندال^[۳] که از طریق توان دوم سهم هر یک از سهامداران محاسبه می­شود، تعریف کردند. فاسبرگ^[۴] (۲۰۰۴) تمرکز مالکیت را به عنوان درصد سهام نگهداری شده در اختیار سهامداران و بلوک داران بالای ۵ درصد تعریف می­کند. کلاسنس و همکاران^[۵] (۲۰۰۲) بزرگ­ترین سهامداران را به تنهایی به عنوان تمرکز مالکیت می‌پذیرد. پرووز^[۶] (۱۹۹۴) مجموع سهام ۵ سهامدار بزرگ را به عنوان تمرکز مالکیت در نظر می­گیرند.

در كشورهايي كه قوانين و مقررات حفظ حقوق سهامداران داراي ايراد و ضعف است، تمركز مالكيت^[۷] اغلب به‌عنوان راهكاري براي كنترل اعمال غير اخلاقي^[۸] مديران و تصميمات اتخاذ شده توسط آنان، ظهور كرده است. [۶۱]. كه البته خود مي‌تواند مشكل‌ساز باشد و نه تنها تعارض بين مدير و سهامداران را كاهش ندهد، بلكه موجب افزايش آن شود. زيرا سهامداران عمده^[۹] غالباً به دنبال منافع خود بوده و در اين جهت ممكن است منافع سهامداران جزء را نا ديده گرفته و به‌گونه‌اي عمل نمايند كه حقوق آن‌ها را به نفع خود قبضه نمايند. [۶۶].

معمولاً مالكان عمده كمتر از ديگر مالكان تمايل به افشاي اطلاعات شركت در بازار دارند و علت آن نيز، محروم نمودن ساير سهامداران و ذينفعان در شركت، از اطلاعات محرمانه شركت است، تا بدين شكل برنامه‌ها و سياست‌هاي شركت كه غالباً در جهت منافع آنان است را از ديگران پنهان نگه‌دارند. [۷۰]. چاو^[۱۰] و لونگ^[۱۱] (۲۰۰۶) معتقدند ميزان بيش‌تر تمركز مالكيت موجب مي‌شود كه فرصت‌ها و سودهاي مخفي و افشا نشده بيش‌تري براي سهامداران كنترل‌كننده^[۱۲] ايجاد شود. اين مالكان به علت سهم بالایی که از شرکت در اختیار دارند، نظارت و کنترل بالایی بر تصمیمات مدیریت و نتایج حاصل از آن خواهند داشت. در نتیجه بر عملکرد شرکت به طور مستقيم تأثیر‌گذار هستند. از آن‌جا كه اين مالكان كنترل شركت را به‌طور كامل در اختيار دارتد و سياست‌ها و خط‌مشي كلي شركت را تعيين مي‌كنند، بر اساس منافع و هزينه ناشي از انتخاب حسابرس، اقدام به گزينش مؤسسه حسابرسي با كيفيت بالا يا مؤسسه حسابرسي با كيفيت پايين مي‌نمايند. [۷۲].

شركت‌هايي كه اكثريت سهام آنان در اختيار سهامداران عمده و بالاخص سهامداران كنترل‌كننده است، بيش‌تر در معرض خطرات و مشكلات ناشي از مسئله نمايندگي هستند. زيرا نظر سهامداران كنترل‌كننده، در تمامي تصميمات اتخاذ شده در سطح هيأت‌مديره، نظر غالب است و براي اين سهامداران بسيار آسان‌تر از ساير سهامداران است كه بتوانند ساز‌و‌كارهاي نظارتي بر عملكرد مناسب و شفاف مديريت را ناديده گرفته و براي دستيابي به منافعشان، برخلاف اين سازوكارها عمل نمايند و نظارت ساير سهامداران را غيرممكن سازند. [۶۰].

اكثر محققين در تحقيقات خود در زمينه تمركز مالكيت به اين نتيجه رسيده‌اند كه اين امكان وجود دارد كه سهامداران عمده، سعي در بيشينه نمودن منافع خود داشته و منافع موجود در شركت را به نفع خود مصادره نمايند. [۶۱].

[۱] Demsetz

[۲] Lehn

[۳] Herfindahl index

[۴] Fosberg

[۵] Classens et al.

[۶] Prowse

[۷] Ownership Concentration

[۸] Moral Hazard

[۹] Majority Shareholders

[۱۰] Chau

^[۱۱] Leung

[۱۲] Controling Shareholders

……………………………

…………………………

…………………