پیشینه ومبانی نظری تحقیق مفاهیم و تعاریف کارآفرینی

مفاهیم و تعاریف کارآفرینی :

واژه کارآفرینی در سال ۱۸۴۸ توسط استوارت میل^[۱] از فرانسه به زبان انگلیسی ترجمه شد. او کارکرد و عمل کارآفرین را شامل هدایت ، نظارت ، مهار و خطرپذیری می دانست و عامل اخیر را به منزله عامل متمایز کننده مدیر و کارآفرین در نظر گرفت . ( سهرابی فرد ، ۱۳۸۵) کارآفرینی به فرآیند ایجاد ارزش از طریق فراهم آوردن ترکیب منحصر به فردی از منابع برای بهره گیری از یک فرصت اشاره دارد. این فرآیند نیازمند یک عمل کارآفرینانه و یک عامل کارآفرینانه است . عمل کارآفرینانه به مفهوم پیاده سازی یک ایده ، فرآیند ، محصول ، خدمت یا یک کسب و کار جدید دلالت دارد .عامل کارآفرینانه ، فرد یا گروهی است که مسئولیت شکوفاسازی و به بار نشستن عامل کارآفرینانه را بر عهده می گیرد. ( حق شناس ، ۱۳۸۶ ) به علاوه کارآفرینی فعالیتی است که شامل اکتشاف ، ارزیابی و استفاده از فرصت ها برای معرفی محصولات و خدمات جدید است . (هوآنگ ، ۲۰۱۳) در واقع شناسایی یک فرصت کارآفرینی ، درک معرفی کالا و خدمات جدید و ابداعی در بازار از طریق ، راه انداختن و تشکیل یک فعالیت اقتصادی جدید یا ارتقاء چشمگیر فعالیت اقتصادی موجود می باشد . (سیگل ، ۲۰۱۲) دريك عبارت كوتاه بايدگفت كارآفريني يك شغل نيست ، يك حرفه نيست ، اشتغالزايي نيست ، بلكه كارآفريني يك شيوه ي زندگي است . كارآفريني يك منش است . گونه اي از بودن و شدن است . كارآفريني يك سبك زيستن است ، يك راه ، يك روش و يك منش ويژه است . كارآفريني مجموعه اي از خصايل و فضايلي است كه متأثر از ويژگيهاي فردي ، خانواده ، محيط تربيتي و شيوه “اجتماعي شدن” در فرد تكوين مي يابد و تحول مي پذيرد . (ملک پور ، ۱۳۹۰ ، ۲۱)

پیتر دراکر^[۲] ، کارآفرینی را منظری برای تغییر می داند که همیشه در جستجوی تغییر است ، نسبت به آن از خود واکنش نشان می دهد ، و آن را یک فرصت و شانس می داند . (کردنائیج ، ۱۳۸۴ ) همچنین وی معتقد است خلاقیت و کارآفرینی آن چنان لازم و ملزوم یکدیگرند که می توان گفت کارآفرینی بدون خلاقیت و نوآوری حاصلی ندارد . ( شکرکن ، ۱۳۸۱) کارآفرینی نقش ضروری در بهبود بهره وری و ترویج رشد اقتصادی را بازی می کند (مونترو سانچز^[۳] ، ۲۰۱۱)تامپسون^[۴] کارآفرینی را فرآیندی می داند که در آن بتوان با استفاده از خلاقیت ، عضو جدید را همراه با ارزش جدید با استفاده از زمان ، منابع ، ریسک و به کارگیری دیگر عوامل به وجود آورد . همچنین چرچیل^[۵] درباره کارآفرینی با نگاه متفاوتی معتقد است : کارآفرینان باید بر حرکت ها و بهبودهای مستمری متمرکز شوند که بصورت مداوم در پی بهره برداری از ریسک ها و فرصت های قابل کنترل باشد . اما می توان کارآفرینی را به صورت فرآیند نیز در نظر گرفت که از درون آن تعریفی از کارآفرینی نیز استخراج شود که سمت و سوی واقع گرایانه تر داشته باشد . حال اگر این فرآیند را به شکل زیر تصور کنیم ، این گونه است :

از این رو و بنا به موارد عنوان شده ، کارآفرینی عبارت است از : فرآیندی که با شناسایی خدمت از سوی فردی که معمولاً ریسک پذیر بوده و دارای تفکر و نگاه دوراندیشانه است ، آغاز و پس از طی مراحل مختلف از جماه ایده یابی ، غربال ایده ، امکان سنجی و تدوین طرح کسب و کار و … به تشکیل شرکت منتهی می شود . ( ناهید ، ۱۳۸۸ )

از منظر شرکت های نوآور رشد محور^[۶] ، یکی از بهترین تعاریف کارآفرینی در دیدگاه رونستات^[۷] دیده می شود :

کارآفرینی فرآیند پویای خلق ثروت تدریجی است . ثروت به وسیله افرادی خلق می شود که ریسک های عمده ای در قالب سهم ، زمان و یا تعهد کارراهه ای^[۸]  یا فراهم کردن ارزش برای برخی از کالاها و خدمات تحمل می کند . کالا و خدمات ممکن است جدید یا منحصر به فرد باشد یا نباشد اما ارزش باید تا حدی از جانب کارآفرین دریافت و تخصیص مهارت ها و منابع ضروری به صورت تدریجی حاصل شود .(دانایی فرد ، ۱۳۸۶ )شرکت هایی که رفتارهای کارآفرینانه را ابراز می کنند ، سودآوری و رشد آنها بیشتر از شرکت هایی است که سیستم های کارآفرینی را قبول نمی کنند . در نتیجه امروزه کارآفرینی یک روش و رفتار دائمی است که شرکت ها باید توسعه دهند . (فرانکو^[۹] ، ۲۰۱۳)لغت کارآفريني نزديک به ۲۰۰ سال است مورد استفاده قرار مي­گيرد که مفهوم سنتي تأکيد بر تلاش­هايي داشت که يک فرد، بينشي را به کسب­وکاري موفق تبديل مي­نمود. اما اخيراً کارآفريني به عنوان فرآيندي که مي­تواند در سازمان­هاي گوناگون بدون در نظر گرفتن نوع و اندازه رخ دهد، مفهوم­پردازي شده است (کاظمی ، ۱۳۸۹ )

شومپیتر^[۱۰] کارآفرینی را به عنوان نیروی برهم زننده اقتصاد به کار برد و آن را تحت عنوان «تخریب خلاق» نامگذاری کرد . کارآفرینی شومپیتری شامل سه ویژگی اساسی است :

ویژگی اول : کارآفرینی از قبل قابل درک است . اما نمی توان با به کار بردن قوانین معمولی و با استنباط از حقایق موجود به طور عملی آن را پیش بینی کرد ؛

ویژگی دوم : کارآفرینی رویدادها و نتایج بلندمدت را شکل می دهد و برای اینکه موقعیت های مناسبی خلق کند ، موقعیت های اقتصادی و اجتماعی را تغییر می دهد ؛

ویژگی سوم : کثرت و تکرار رویدادهای کارآفرینانه به کیفیت نسبی نیرو ها ، تصمیمات فرد ، اقدامات و الگوهای رفتاری بستگی دارد .

در عدم توازن پویا ، کارآفرینانی خلق می شوند که ترکیب های جدیدی را در تولیدات معرفی می کنند . شومپیتر براین نکته اصرار می ورزد که کارآفرین ، مدیری نیست که فرآیند تولید را نظارت می کند ، بلکه او فعالیت های معمولی را بر مبنای تجارب گذشته انجام می دهد ، اما خطر ابهامات را می پذیرد و در فعالیت هایی شرکت می کند که تاکنون انجام نشده اند . به طور خلاصه ، کارآفرین فردی است که « ترکیبات جدیدی » را در تولید معرفی می کند . بنابراین کارآفرین یک نیروی ناپایدار است که فرآیند « تخریب خلاق » را که لازمه توسعه اقتصادی است آغاز میکند .(کردنائیج ، ۱۳۸۴ ) شومپیتر می گوید : نیازی نیست که کارافرینی یک کار فیزیکی خاصی باشد . هر محیط اجتماعی روش خاص خود را برای کارآفرینی دارد (ملک پور ، ۱۳۹۰ ، ۲۶ )

همچنین شومپيتر ميگويد شخص كارآفرين كسي است كه نوآوري خاص داشته باشد ؛ اين نوآوري مي تواند نوآوري در توليد ، در فرآيند يا در ارائه خدمات ، در رضايت مشتري و … باشد . از سوي ديگر پيتر دراكر از ديگر نظريه پردازان علم مديريت در مورد شخص كارآفرين معتقد بود كارآفرين فردي است كه هميشه در جستجوي تغيير است ، در برابر آن از خود واكنش نشان ميدهد و آنرا يك فرصت و شانس ميداند . از طرف ديگر مي توان بيان داشت كارآفرين كسي است كه فرصتها را شناسايي و تشخيص داده ، منابع مورد نياز را جمع آوري كرده ، طراحي و اجراي نقش هاي عملي را برعهده گرفته ، نتايج بدست آمده را به موقع و با روشي انعطافپذير و منطقي جمع آوري مي كند . (ناهید ، ۱۳۸۸)

۲-۲-۱- سیر تحول تاریخی کارآفرینی :

پیدایش مفاهیم نظری کارآفرینی با گسترش وسیع این اصطلاح همراه بوده است که در زیر به روند تکامل نظری کارآفرینی از ابتدای پیدایش واژه آن می پردازیم : ( ملک پور ، ۱۳۹۱ ، ۱۰۸ و ۱۰۹ )

[…………………………

………………………….

…………………………..