تفكر در قرآن

(۲۰ صفحه ورد)

به معانی تصور و تصديق بديهيات و عقل عملی افاده می‌شود

گروه انديشه: واژه «تفكر» در قرآن در موارد انديشه در محسوسات ديداری، طبيعت و آفرينش قابل مشاهده(تصور بديهيات)؛ انديشه در قوانين قابل مشاهده در طبيعت و فطرت انسان و حيوان(تصديق بديهيات) و سير از جزء به كل(عقل عملی) افاده معنی می‌كند.

به گزارش خبرگزاری قرآنی ايران (ايكنا)، پيش از اين دو قسمت از مصاحبه با «حسن رهبری» كارشناس ارشد مديريت دولتی و از محققان علوم قرآنی درباره بررسی مفهوم تدبر در قرآن را مطالعه كرديد، وی در مصاحبه‌های قبل با بررسی مفهوم تدبر در بين آرای مفسران به اين نتيجه رسيد كه مفسران و نويسندگان علوم قرآنی در معنا و مفهوم تدبر در قرآن، زياد و زيبا نوشته‌اند؛ اما از وادی تعريف لغوی چندان پا فراتر ننهاده‌اند.

وی منابع شناخت قرآن را حس، عقل، قلب، طبيعت و تاريخ دانست و به بررسی و تبيين حس پرداخت و گفت: حس، عقل و قلب اساسی‌ترين ابزار شناخت در انسان است و برخی از دانشمندان، طبيعت و تاريخ را هم با هويت استقلالی نگريسته و آن دو را نيز جزو ابزار شناخت مطرح كرده‌اند.

نويسنده كتاب «تصحيح و تعليق سيدای نفسی» به بررسی دومين منبع شناخت قرآن يعنی تفكر پرداخت و گفت: تفكر از ريشه فكر است. فكر در فرهنگ فارسی به مفهوم انديشه و تفكر به مفهوم انديشيدن آمده است. در ادبيات عرب هم، فكر و تفكر اين گونه معنا شده است: «اعمال ‌العقل فی المعلوم للوصول إلی معرفة المجهول: به كار بردن عقل در معلومات، برای رسيدن به شناخت مجهولات» كه همان مفهوم انديشيدن و بررسی را می‌رساند. و در تعريف ديگری آمده است: «الفكرُ ترتيبُ امورٍ معلومةٍ لِلتَّأدّی إلی مجهولٍ» فكر عبارت‌‌از: مرتب ساختن امور معلوم برای منجر شدن به كشف مجهول. وی با تأكيد بر اين‌كه برای رسيدن به معنای تفكر در قرآن، ابتدا لازم است به آياتی كه در آن دستور به تفكر آمده است،‌ مروری داشته باشيم افزود: اين آيات را به چند دسته می‌توان تقسيم كرد كه عبارتند از: ۱ ـ انديشه در آفرينش آسمان‌ها‌ و زمين: «الّذينَ یَذْكُروُنَ اللهَ قِياماً و قُعوُداً و عَلی جُنوُبِهِمْ و یَتَفَكَّروُنَ فِی خَلقِ السَّمواتِ وَ الاَرضِ رَبَّنا ما خَلَقْتَ هذا باطِلاً سُبْحانَكَ فَقِنا عَذابَ النّارِ: همانان كه خدا را در حال ايستاده، نشسته و خوابيده، ياد می‌كنند، و در اسرار آفرينش آسمان‌ها و زمين‌ می‌انديشند، [می‌گويند]: پروردگارا! اين‌ها را بيهوده نيافريده‌ای؛ منزّهی تو! ما را از عذاب آتش، نگاه دار.»

…………………..

………………….