مبانی نظری و پیشینه تحقیق برای فصل دوم پایان نامه بررسی پیشرفت زمانی بیماری EBسيب زميني

فصل دوم

مروری بر تحقیقات انجام شده

۲-۱-گياه ميزبان:

سیب زمینی با نام علمی Solanum tuberosum از خانواده سیب زمینیSolanaceae با نام انگلیسی Potato، گیاهی علفی، پایا، دارای غده های زیر زمینی مملو از ذخایر نشاسته ای می باشد. بر روی این غده ها که در واقع ساقه های زیر زمینی گیاه به حساب می آیند جوانه هایی به وجود می آید که از نمو آنها ساقه های عمود نتیجه می گیرد. در ناحیه زیر زمینی ساقه های اخیر نیز برگ های فلس مانندی ظاهر می شوند که از کناره آنها انشعابات افقی خارج می شوند. این انشهابات سریعا تورم حاصل کرده و غده هایی به ابعاد متفاوت به وجود می آورندکه مملو از اندوخته های نشاسته ای می باشند و به مصرف تغذیه می رسند.(حيدرنيا،۱۳۶۵).سيب زميني گياه بومي ارتفاعات كوه هاي آند در آمريكاي شمالي مي باشد(Horton,1987).بررسي مناطق باستاني نشان   مي دهد كه سيب زميني حداقل از ۸۰۰۰ سال پيش مورد كشت و كار قرار مي گرفته است.از ۲۰۰۰ گونه شناخته شده Solanum، بين ۱۸۰-۱۶۰ گونه ي آن گياهاني با قابليت توليد غده هاي زير زميني مي باشند. هشت گونه از اين جنس با عنوان منابع غذايي پرورش داده مي شوند اما تنها گونه ي S.tuberosum  به صورت گسترده و در سطح جهاني مورد كشت و توليد قرار گرفته است. گونه هاي اهلي شده جنس مذكور محصول اصلي بوميان پرو از زمان كشف اين سرزمين توسط كاشفين اسپانيايي در اواسط دهه ي ۱۵۰۰ بوده است. در حدود سال ۱۵۷۰ به اروپا معرفي شد. سپس در انگليس كشف گرديد و تكثير آن با غده توسط ايرلندي ها صورت گرفت و به همين دليل سيب زميني يك وا‍ژه ايرلندي است(روشندل و همكاران،۱۳۸۵). هنوز نمونه های وحشی آن در شمال شیلی و آرژانتین وجود دارند.

در زمان فتحعلي شاه قاجار توسط سرجان ملكم انگليسي براي اولين بار وارد ايران و احتمالاً براي اولين بار در پشند، دماوند و منطقه فريدون كنار اصفهان كشت شد(حيدرنيا،۱۳۶۵). نام انگليسي آن potato‌، نام فرانسوي آن Pomme de Terre ، نام آلماني آن Kartofel (طباطبايي،۱۳۶۵) و در زبان تركي به آن Patates‌ مي گويند (Davis,1978)‌ . بعد از غلات منبع اصلی کربوهیدرات را تشکیل می دهد. از مصارف دیگر تولید نشاسته، دکستروز و استفاده در صنایع تولید الکل از طریق تخمیر می باشد(Morrison, et al., 2000).

نشاسته سیب زمینی میزان بالایی فسفر داشته و ژل های حاصل از آن غلضت بالایی دارند(Narpinder, et al., 2000). سطح زیر کشت آن در سال ۸۸-۸۷ حدود ۱۵۴ هزار هکتار که شامل ۹۸٫۱۷ درصد آبی و بقیه به صورت دیم بود. همدان ۱۶٫۶۳ درصد از سطح اراضی زیر کشت سیب زمینی را در ایران با تولید بیشترین میزان تولید داراست.

استان های اردبیل، اصفهان، کردستان، زنجان و آذربایجان شرقی به ترتیب با ۱۳٫۶۸و۱۱٫۴۲و۷٫۷۰ و۷٫۱۰و۵٫۸۷ درصد تولید دارای مقام های دوم تا ششم می باشند. میزان تولید در ایران ۴٫۱۱ میلیون تن است که ۹۹٫۳۲ درصد آن آبی است. عملکرد سیب زمینی آبی در کشور ۲۶۹۸۶٫۹۵ کیلوگرم و دیم ۹۸۷۲٫۳۰ کیلوگرم در هکتار بوده است(بی نام، ۱۳۸۹).

ساقه های هوایی سیب زمینی دارای برگ های مرکب از ۷-۱۲ برگچه است. در فواصل این برگچه ها نیز برگچه های کوچکتری جای دارند که به آن ظاهر مشخص می دهد به طوری که وجود آنها سبب می شود که به سهولت این گیاه از گونه های دیگر Solanium تشخیص داده شود.گلهای آن به تفاوت به رنگ های بنفش روشن، سوسنی یا سفیدو مجتمع به صورت خوشه فشرده با ظاهر چتر مانند دیده می شوند.

در نژاد های زایا، میوه محتوی معادل ۳۰۰ دانه است. غده دارای ۷۵ درصد آب، ۲۲ درصد هیدرات کربن، مانند آمیدون، گلوکز، ساکارز، صمغ، ۱٫۹۹ درصد مواد ازته مانند آلبومین، آسپاراژین، لیسیتین، پروتیوز، توبرین، ۰٫۱۵ درصد مواد چرب مانند پالمیتین، میریستین، سولانو استیارین و همچنین اسید سولانیک است.

۱٫۰۹ درصد از املاح معدنی مختلف، اسید های آلی، فرمان ها، ویتامین های مختلف B وB شش (۰٫۲ میلی گرم در هر صد گرم)، اسید پانتوتانیک۰٫۳ تا۰٫۶۳ میلی گرم، اسید فولیک می باشد. جوانه تازه سیب زمینی دارای حدود ۰٫۰۴ درصد سولانین است.

اعضای سبز آن به علت دارا بودن سولانین، اثر مخدر و آرام کننده دارد و در رفع درد های عضلانی و رماتیسمی، نزله های ششی مزمن، سرفه های خشک، اسهال های همراه با حالات تحریکی می تواند موثر باشد ولی به علت سمی بودن در مصارف داخلی مورد استفاده قرار نمی گیرد.

غده این گیاه اثر ضد اسکوربوت و نرم کننده دارد به علاوه مواد غذایی مفید، سالم و زود هضم است. مصرف آن برای مبتلایان به بیماری قند توصیه می شود. سیب زمینی تازه و رنده شده اثر تسکین دهنده سوختگی های بدن در استعمال خارجی دارد مشروط بر آنکه مرتبا تعویض گردد. جوشانده آن در رفع التهاب دستگاه هضم مانند اسهال های همراه با حالت تحریکی، ورم روده و دیسانتری کاربرد دارد. گرد آن جهت تسکین ناراحتی های جلدی بر روی خراش های سطحی پوست و سوختگی ها پاشیده می شود.

میوه آن دارای ماده سمی سولانین به مقدار۰٫۰۰۲ تا ۰٫۰۱۰ می باشد که اگر در مجاورت نور، رنگ سبز حاصل شود مقدار آن به ۰٫۰۵۸ می رسد همچنین لایه بشره اطراف جوانه های غده که چشم نامیده می شوند نیز دارای ماده سولانین می باشد(زرگری، ۱۳۷۵).

۲ -۱-۱-اهميت غذايي:

سيب زميني  يكي از چهار محصول عمده ي جهان پس از گندم، برنج و ذرت است(Horton,1987)‌. از نظر غذايي داراي مقادير قابل

…..

…..