مبانی نظری وپیشینه تحقیق ازدواج و طلاق

ازدواج و طلاق

ازدواج

انسان براساس اراده الهي به صورت فطري موجودي است اجتماعي و اين ساختار اجتماعي در كوچكترين و محدودترين شكل خود در خانواده تجلي يافته است. ساختاري كه از طريق ميثاق ازدواج بين زن و مرد صورت گرفته و بوجودمي­آيد. در واقع ازدواج يك سنت ديرينه اجتماعي است،كه از زمان هاي بسيار قديم از آغاز زندگي بشر مرسوم بوده است (فضل­الله،۱۳۷۳).

كارلسون^۱ (۱۹۶۳)ازدواج را فرآيندي می‏داند كه از كنش متقابل بين دو فرد، يك مرد و يك زن كه برخي شرايط قانوني را تحقق بخشيده­اند و مراسمي را براي برگذاري زناشويي خود برپا داشته­­اند، بوجود مي­آيد (به نقل از نجاتي، ۱۳۸۹).

به طور كلي، ازدواج را مي‏توان ارتباطي دانست كه داراي تماميت بي نظير و گسترده اي مي‏باشد، ارتباطي كه داراي ابعاد زيستي، عاطفي، رواني، اقتصادي و اجتماعي است.به عبارت ديگر، همزيستي زوجين در درون خانواده موجب چنان ارتباط عميق و همه جانبه اي مي‏شود كه بي هيچ شك و شبهه اي قابل مقايسه با هيچ يك از ارتباطات انساني نمي‏باشد، به نحوي كه قرار داد ناشي از آن نوعي تقدس است (مهدوي، ۱۳۷۵، به نقل از شیخ محسنی، ۱۳۸۵).

ازدواج يك سنت ديرينه‌ي اجتماعي است كه از زمآن‏هاي بسيار قديم، بلكه از آغاز زندگي بشر مرسوم بوده است. پيماني است مقدس كه در بين تمام اقوام و ملل و در تمام اعصار و امكنه وجود داشته و دارد. در اين پيمان مقدس، زوجين، يعني زن ومرد، زندگي مشترك را تأسيس مي‌كنند و پيمان مي‌بندند كه در كنار هم و يار و غمخوار يكديگر باشند. ازدواج براي انسان‏ها  يك نياز طبيعي است كه از آفرينش ويژه آن‏ها سرچشمه مي‌گيرد. چنان كه انسان به آب و غذا نياز دارد، در سنين خاصي به ازدواج هم نياز پيدا مي‏کند (بيابانگرد، ۱۳۸۲).

۱-۱-۱-۲–سبک‏های ازدواج

دهه‌های اخیر پژوهش‏های زیادی درباره سبک‏ها و گونه‌های ازدواج و شیوه ارتباط زن وشوهرها به عمل در آمده است. برای نمونه کوپر و هارفس^[۱](۲۰۰۰)، به نقل ازشیخ محسنی، (۱۳۸۵). پنج سبک یا پنج گونه ازدواج را معرفی می‏کند که این سبک‏ها عبارتند از:

• ازدواج هایی که کشمکش در آن ها عادت شده است
• ازدواج‌های عاری از شور و شوق یا ازدواج‌های بی روح و سرد
• ازدواج هایی که در آن زوجین به گونه ای غیر فعال با هم به مراوده می‌پردازند
• ازدواج‌های سرشار از شور و شوق
• ازدواج‌های تمام عیار

ازدواج هایی که کشمکش در آن ها عادت شده است: این گونه ازدواج ها با نزاع و اختلاف نظر همیشگی مشخص می‌شود. در این قبیل ازدواج ها میل به دعواهایلفظی و کشمکش قوی است. آنان همواره به تحریک احساسات یکدیگر می‌پردازند. این تحریک نیز موجب دعوا و کشمکش می‌شود، به علاوه، کشمکش و اختلاف نظر ضامن تداوم ازدواج می‌باشد.

ازدواج‌های عاری از شور و شوق یا ازدواج‌های بی روح و سرد: در این­گونه ازدواج ها رابطه­هایی که زمانی عاشقانه و صمیمی بوده اند، رنگ و بوی طلاق عاطفی به خود می‌گیرند و ازدواج عاری از عشق می‌شود و زوج‏ها نسبت به هم بی تفاوت اند، با این وجود آنان می‌کوشند با هم باشند، چون بین زوجین گفتگوی زیادی صورت نمی‌گیرد، اختلاف نظر نیز اندک است. ممکن است عده زیادی احساس کنند که احمقانه فرض کردن چنین ازدواج هايی، امری عادی است و عده ای از زوج‏ها نیز احساس می‏کنند که وجود رابطه بهتر از نبود آن است. با این حال، عده ای از زن و شوهرها احساس می‏کنند که برای انجام برخی مسئولیت‌های شخصی و اجتماعی حفظ وضعیت تأهل ضروری است.

ازدواج‌هایی که در آن زوجین به گونه ای غیر فعال با هم به مراوده می‌پردازند: در این­گونه ازدواج ها، زوجین به طرز غیر فعالانه با هم مراوده دارند. ممکن است که چنین ازدواج هایی از همان آغاز احمقانه به نظر برسند، در این گونه ازدواج ها هیچ گونه احساس رابطه رضایت بخش و مهیجی وجود ندارد. زیرا هیچ گونه تعلق به دیگری وجود نداشته است. این گونه ازدواج ها به ازدواج مصلحتی نیز موسوم است. در این نوع ازدواج شور زندگی وجود ندارد.

ازدواج‌های سرشار از شور و شوق: در این گونه ازدواج ها رابطه عاشقانه و گرم و صمیمی به بهترین وجهی وجود دارد، زن و شوهر به یکدیگر علاقمندند و نسبت به یکدیگر و ازدواج پایبند و مقید می‌باشند. استقلال رأی و رشد شخصی طرفین تشویق می‌شود و در صورت وجود اختلاف نظرها، معمولاً شدت آن بسیار کم است. نسبت به اهداف زندگی اشتراک نظر دارند و مشتاقانه برای حفظ مشارکت تن به کار و فعالیت می‌دهند.

ازدواج‌های تمام عیار: این گونه ازدواج ها به مراتب جذاب تر و گیراتر از ازدواج‌های پرشور است. زوجین به چیزی غیر از شریک زندگیشان نمی‌اندیشند و با هم برای آینده بهتر تلاش می‏کنند و از انسجام بیشتری برخوردارند.

با این حال ازدواج به هرگونه ای که باشد از دو سبک عمده پیروی می‏کند. (الف) ازدواج با سبک سنتی، (ب) ازدواج با سبک غیر سنتی.

ماهیت روابط زوجین در ازدواج‌های سنتی عبارتند از: شوهر نان آور / زن خانه دار، نقش‌های جنسی سنتی به تبع الگوی مردانگی / زنانگی ثابت است، حق تقدم در تصمیم گیری با شوهر است، شوهر آغازگر رابطه جنسی است، شوهر نقش اجرایی دارد و زن نقش عاطفی دارد.

ماهیت روابط زوجین در ازدواج‌های غیر سنتی عبارتند از: هر دو نان آور، هر دو نقش مراقبت از فرزندان را بر عهده دارند، نقش‌های جنسی بر اساس انتخاب و تجربه انعطاف پذیر است، تصمیمات به صورت مشترک اخذ می‌شود، زوجین هر دو متقابلاً رابطه جنسی را برقرار می‏کنند، زوجین هر دو در احساسات سهیم هستند ( مهدوی و همکاران، ۱۳۸۰، به نقل از شیخ محسنی، ۱۳۸۵)……………………..

…………………….

……………………