جايگاه شوراي ملي درقوانين اساسي ايران و فرانسه

در اين مقاله نقش كاربردي و نظري منشور سياسي شوراي ملّي در نظام سياسي، در لابلاي آخرين و جديدترين قوانين اساسي كشورهاي فرانسه با شموليت  اعلاميه حقوق بشر و شهروندان مصوب مورخ ۲۶ اوت ۱۷۸۹با ۱۷ موادش و ديباچه قانون اساسي جمهوري چهارم فرانسه مصوب ۲۶ اكتبر ۱۹۴۶با ۱۶موادش و  قانون اساسي جمهوري پنجم فرانسه مصوب ۱۹۵۸ و قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران مصوب ۱۳۵۸با آخرين اصلاحات و تغييرات بررسي و مورد ارزيابي قرار گرفته لست.

نخست مفهوم لغوي و اصطلاح شورا را بررسي مي‌كنيم سپس وجوه اشتراك و افتراق نقش دو كشور فرانسه، ايران را در موضوعات مورد نظر و ارزيابي قرار مي‌دهيم.

الف) مفهوم لغوي شورا

شورا مصدر شَارَ به معنا برداشتن، بيرون آوردن عسل از كندوي زنبور عسل مي‏باشد. همچنين شورا به معنا مشورت، كنكاش، راي زدن يا سگاليدن با يكديگر آمده است.^[۱]

شورا اسم مصدر به معنا تشاور مي‏باشد. تشاور، مشورت و مشاورت به معنا به دست آوردن نظر و راي است از راه مراجعه‏ي برخي با برخي ديگر كه از همان كلمه‏ي «شار»ريشه مي‏گيرد.^[۲]

گويا شخص با مشورت، عسل‏هاي شيرين انديشه‏ها را از كندوي اذهان و درون عقل‏ها بيرون مي‏آورد و براي شفا بخشيدن و سعادت خود و ديگران از آن بهره‏برداري مي‏كند.^[۳]

گرچه مشورت با معاني ديگر آن بي تناسب به اينجا نيست. معاني ديگر شورا عبارتند از: «تربيت كردن، آزمودن، نيكو شدن، پنهان شدن»

راغب اصفهاني مي‌گويد: «تشاور، مشاوره و مشورت، به دست آوردن راي و نظر با مراجعه‏ي برخي به برخي ديگر است: «و الشتورة و المشاورة و المشورة استخراج الراي بمراجعة البعض‏الي‏البعض»^[۴]

در ترمينولوژي حقوق آمده است: «شورا به معنا هيئتي است كه صلاحيت شورا و گرفتن تصميم در امر يا اموري را دارا باشد»

ماده لغوي كلمه‏ي «شورا» از «شار العسل» است. عسل را وقتي از كندو استخراج مي‏كنند، بايد خيلي آهسته و با لطائف الحيل عمل كنند كه زنبورها تحريك و متواري نشوند تا كم كم عسل را بيرون بياورند، يعني افرادي كه مي‏خواهند دور هم جمع شده مشورت كنند بايد احساساتشان تحريك نشود واقعا با صميمت دور هم بنشيند.

در مورد يك مسأله، مجموع پنج نفر و فكر و قدرت فكري پنج نفر مي‏توانند يك راي قاطع و مؤثري كه در سرنوشت يك خانوداده، يك محل، يك كشور موثر است بگيرند.^[۵]

شورا، به معنا؛ تبادل آراء، انديشه‏ها و افكار مختلف حول موضوع واحد و استفاده از اين افكار و انديشه‏ها براي دستيابي به بهترين و صواب‏ترين راه نيز آمده است^[۶]

در المنجد الطلاب چنين نوشته شده است: «تَشَاوَرَ اِشتَوَرَ القَومُ» آن گروه با يكديگرمشورت كردند.

يا شورا؛ يعني مشورت كردند، يا اشاره كردند.^[۷]

…………………….

……………………