دانلود پروپوزال آماده:  رهاوردهای هرمنوتیک فلسفی گادامر برای برنامه فلسفه برای کودکان

قسمت هایی از پروپوزال:

بیان مسأله:

کم‌توجهي نظام آموزشي ما به آموختن راه و رسم انديشه‌ورزي و تقويت ويژگي تأمّل و دقّت در کودکان و جوانان و پرورش حساسيت آن‌ها در تشخيص خطا و صواب، لزوم توجه به تلاش‌ها و تجربيات موفق در اين زمينه را ضروري مي‌سازد، فلسفه براي کودکان چند وقتي است که در ادبيات فلسفي ما حضوري پررنگ دارد.

اين برنامه را مي‌توان از جمله بنيادي‌ترين اقدامات کار فلسفي با کودکان دانست که هم‌اکنون در بيش از سی کشور جهان توجه بسياري از متفکران، محققان و مربيان تعليم و تربيت را در سال‌هاي اخير به خود معطوف کرده است (جهاني، ۱۳۸۲: ۷۱).

بهبود توانايي تعقل، پرورش و تقويت خلاقيت، تقويت ارزش‌هاي اخلاقي، تقويت خودآگاهي و پرورش تفکر انتقادي از اهداف اين برنامه به شمار مي‌آيد و از مؤلفه‌هاي آن مي‌توان به اجتماع کاوشگري^[۱]، کتاب‌هاي درسي داستان و معلمان تغيير نقش داده اشاره کرد (ناجي، ۱۳۸۵: ۷-۶).

خسرونژاد (۱۳۸۴) با نگاهی موشکافانه و عمیق، ورود به عرصه نظری فلسفه براي کودکان را نيازمند سه پيش‌فرض مي‌داند؛ يکي فرض‌هايي درباره کودکان؛ دوم، فرض يا فرض‌هايي درباره فلسفه؛ سوم، فرض يا فرض‌هايي در مورد چيستي ادبيات کودک (خسرونژاد، ۱۳۸۴: ۷۵).

رويکرد ليپمن يکي از پرطرفدارترين رويکردهاي کار فلسفي با کودکان است. لیپمن در گفت‌وگو با ناجی، صراحتاً اظهار می‌‌کند که فلسفه برای کودک برانگیزاننده است و اشتیاق کودک را برای فکر‌کردن برمی‌انگیزاند. بنابراین، فلسفه وسیله‌ای است برای برانگیختن تفکر در تمام زمینه‌های برنامه‌ درسی (ناجی، ۱۳۸۹: ۲۸).

پیداست که در این رویکرد، امکان آموزش فلسفه به کودک، البته در معنایی که به فلسفه نسبت داده می‌شود، وجود دارد (خسرونژاد، ۱۳۹۱: ۳).

خسرونژاد معتقد است هر چند این رویکرد در پیشبرد برنامه‌های خویش، همواره از ادبیات کودک سود برده، اما هیچ‌گاه تأملی نظری بر این مفهوم نداشته است. عمده بحث‌های صاحب‌‌‌نظران این نهضت، درباره مفاهیم کودک، فلسفه و نظریه تربیتی بوده است و ادبیات صرفاً ابزاری در نظر گرفته شده که مقصدی جز خودش، در اینجا تربیت تفکر فلسفی، دارد (خسرونژاد، ۱۳۸۶: ۱۰۹).

در قلمرو کار فلسفی با کودکان، گرت بی. متیوز^[۲] متفکر دیگری است که می‌توان مدعی شد فرض‌های متفاوتی در مورد مفاهیم سه‌گانه فلسفه، کودکی و ادبیات کودک دارد. وی در گفت‌و‌گو با ناجی، بهترين راه براي متقاعد شدن به اين امر که کودکان افکار فلسفي دارند، ارائه تعريفي از فلسفه و بررسي شواهدي که مصداق اين تعريف باشد، نمي‌داند؛ بلکه معتقد است بايد ببينيم چيزهايي که کودکان مي‌گويند يا مي‌پرسند، با مطالبي که برخي از فیلسوفان، زماني مطرح کرده يا پرسيده‌اند شباهتي دارد يا نه (متيوز ۱۳۹۰ :۱۵).

متیوز، کودکان را فيلسوفان طبيعي مي‌داند (خسرونژاد، ۱۳۸۴: ۲۷). در این رویکرد کودک، بالطبع باشنده‌ای فلسفی است.

خسرونژاد پیرامون جایگاه و نقش ادبیات در این رویکرد می‌افزاید، متیوز بي‌آنکه آشکارا بيان و ادعا کرده باشد، در نهضت فلسفه براي کودکان، رويکرد متفاوتي را براي تبيين معنا و نقش ادبيات کودک بنا نهاده است. آنچه متيوز مدافع آن يا به عبارت بهتر مکتشف آن است، گونه ادبي ويژه و از‌پيش‌آفريده‌شده‌اي در ادبيات کودک است که به‌خودي‌خود و براي خود، فلسفي است و از اين‌رو، پاسخ‌گوي نياز ذاتي کودکان به فلسفيدن نيز هست (خسرونژاد،۱۳۸۶: ۱۲۱).

خسرونژاد از فعالان و پژوهشگران فلسفه برای کودکان در ایران، خود نیز با فرض‌های متفاوت دیگری پا به این عرصه نهاده است، رويکرد خسرونژاد، تنها رويکرد بومي کار فلسفي با کودکان در سطح ملی است. ‌در اين رويکرد، منظور از انديشه فلسفي، گونه‌اي از انديشه است که دربرگيرنده سه ويژگي جامعيت، ژرفا و انعطاف‌پذيري است و چون هر سه‌ اين ويژگي‌ها برخاسته از توانايي ذهني تمرکززدايي است، براي تقويت انديشه فلسفي کودکان، بايد بکوشيم اين توانايي را پرورش دهيم (خسرونژاد،۱۳۹۰: ۲۰).

‌فرض اين رويکرد درباره‌ کودک، برگرفته از ديدگاه پياژه^[۳] است. بر‌اساس دیدگاه پیاژه، تمرکزگرايي و تمرکززدايي جزء فطرت کودک است؛ بنابراین، آگاهي‌هاي ما از راه نوسانِ پيوسته ذهن، ميان تمرکز‌گرايي و تمرکز‌زدايي تشکيل و تکميل مي‌شود (همان).

رويکرد داستان‌هاي فکري ايراني^[۴] بر اين باور است هرگونه اثر ادبي کودک، به‌ويژه داستان کودک، نه‌تنها شاخه‌اي از آن، بلکه همه‌ آن حتي افسانه‌هاي ايراني، قابليت تمرکززدايي بسيار بالايي دارند و ذهن را بين تمرکزگرايي و تمرکززدايي نوسان مي‌دهند؛ بنابراین، قدم گذاشتن در جهان داستان و فهم معنای آن کاری فلسفی است؛ بر این اساس، باید کودک را به سمت ادبیات ببریم و ادبیات را برای او معنا کنیم (خسرونژاد،۱۳۹۱: ۴).

به نظر مي‌رسد رويکردهاي برنامه فلسفه براي کودکان، بنا به نوع نگاه نظري و اهميتي که به کتاب‌هاي داستان و اجتماع کاوشگري مي‌دهند، مي‌توانند وارد قلمرو هرمنوتيک شوند.

مسعودي (۱۳۸۶) هرمنوتيک^[۵] را شاخه‌اي از فلسفه نظري مي‌داند که حديث فهم و تفسير را بازخوانيِ عقلاني مي‌کند و بر فهم متون، تمرکزي اصولي و مبنايي دارد (مسعودي، ۱۳۸۶: ۱۳). با اين وجود، واعظی (۱۳۸۰) معتقد است: اين واژه در طول تاريخ کوتاه استعمال خويش به‌عنوان شاخه‌اي از دانش، به حجمي از تفکر اشاره و دلالت دارد که از فرط تنوع، کمتر انضباط مي‌پذيرد. مولف سپس می‌افزاید، فهرست عناويني که تحت اين نام بررسي مي‌شود، بسيار گسترده و ناهمگون است و هر يک به نوبه خود معرف و نشان‌دهنده ديدگاهي خاص در باب اهداف و وظايف اين شاخه معرفتي است (واعظي،۱۳۸۰: ۲۶).

اگر از ارائه تعريف دقيق و جامع صرف‌نظر کنيم، اين امکان وجود دارد که براي تبيين اجمالي اين نکته که هرمنوتيک به چه سنخ مباحثي مي‌پردازد، تعاريفي تسامحي ارائه دهيم.

پالمر^[۶] به روايت واعظي (۱۳۸۰) با همين هدف، هرمنوتيک را چنين تعريف مي‌کند:

«هرمنوتيک، عرضه‌کننده سنت تأمل فلسفي آلمان و اخيراً فرانسه، در باب ماهيت فهم است که از طريق شلاير ماخر،^[۷]  ديلتاي^[۸] و هايدگر^[۹] گسترش يافته است و امروزه گادامر و ريکور^[۱۰] به ارائه آن مي‌پردازند» (واعظي،۱۳۸۰: ۳۰).

بر این اساس، پژوهش حاضر امکان ارتباط نظري برنامه فلسفه براي کودکان و حوزه هرمنوتيک را به تفصيل بررسي می‌کند و از موضعی فلسفی، به قابليت طرح مباحث هرمنوتیکی در چارچوب مباني نظري برنامه فلسفه براي کودکان و رويکردهاي آن می‌پردازد. در نگاه نخست به نظر می‌رسد، پایبندی به متن داستان در طول کار فلسفي با کودکان در رویکرد داستان‌های فکری ایرانی و تفسير خاص گادامر از متن و ماهيت فهم،^[۱۱]  به طور منطقي ارتباط این دو حوزه را فراهم کند،  بنابراین، پژوهشگر مشخصاُ بر آن است تا دستاوردهاي هرمنوتيک فلسفي گادامر^[۱۲] را نسبت به برنامه فلسفه براي کودکان بررسي کند و دامنه آن را در صورت امکان گسترش دهد.

[۱] . Community of Inquiry

[۲] . Gareth B. Matthews

[۳] .Piaget

[۴] . مؤلف در برخی منابع این عنوان را به کار برده است، در پژوهش حاضر، رویکرد خسرونژاد و رویکرد داستان‌های فکری ایرانی هر دو به یک معناست.

[۵]. Hermenutics

[۶]. Richard A. Palmer

[۷]. Schleir Macher

[۸]. Dilthey

[۹]. Heidegger

[۱۰]. Ricoeur

[۱۱]. Understanding

[۱۲]. Gadamer

……………………………

۲- اهمیت و ضرورت تحقیق:

……………………………

۳- پیشینه تحقیق:

……………………………

۴- اهداف تحقیق:

…………………………………….

۵- فرضيه ‏هاي تحقیق:

…………………………………….

۶- مدل تحقیق

…………………………

۷- سوالات تحقیق:

…………………………………….

۸- تعريف واژه‏ها و اصطلاحات فني و تخصصی (به صورت مفهومی و عملیاتی):

…………………………………….

۹- بیان جنبه نوآوری تحقیق:

………………………….

۱۰- روش شناسی تحقیق:

الف: شرح كامل روش تحقیق بر حسب هدف، نوع داده ها و نحوه اجراء (شامل مواد، تجهيزات و استانداردهاي مورد استفاده در قالب مراحل اجرايي تحقيق به تفكيك):

………………………….

ب- متغيرهاي مورد بررسي در قالب یک مدل مفهومی و شرح چگونگی بررسی و اندازه گیری متغیرها:

…………………………………….

ج – شرح کامل روش (ميداني، كتابخانه‏اي) و ابزار (مشاهده و آزمون، پرسشنامه، مصاحبه، فيش‏برداري و غيره) گردآوري داده‏ها :

…………………………………….

د – جامعه آماري، روش نمونه‏گيري و حجم نمونه (در صورت وجود و امکان):

…………………………………….

ر- روش نمونه گیری و حجم نمونه:

…………………………………….

ز- ابزار تحقیق:

…………………………………….

هـ – روش‌ها و ابزار تجزيه و تحليل داده‏ها:

…………………………………….

منابع :

…………………………………….

آسان داک: www.Asandoc.com

دانلود نمونه پروپوزال تکمیل شده، پروژه پر شده، طرح پیشنهادیه آماده