متغیرها: طهارت و نجاست خمر، دیدگاه فقها، کتاب، شیعه، سنی

توضیحات: ۷۸ صفحه فارسی (word) با منابع کامل

تحقیق آماده با رفرنس دهی کامل فارسی و انگلیسی و پانویس ها، برگرفته از مقاله های فارسی و ترجمه تخصصی متون مقاله انگلیسی با ترجمه آماده کتاب های خارجی و کتاب های داخلی رشته های مختلف، مناسب برای انجام و نوشتن پروپوزال و فصل دوم پایان نامه و مقاله داخلی و خارجی و طرح های تحقیقاتی

خلاصه ای از کار:

طهارت و نجاست خمر

مقدمه:

معنی مفهومی خمر به معنای هر مایع مست کننده‌ است و معنای اصلی آن ستر و پوشیدن است و شراب را خمر می‌گویند چون عقل را می‌پوشاند و نمی‌گذارد خوب و بد و خیر و شر را تشخیص بدهد و به همین جهت چادر و روسری زنان را خمار می‌گویند. بین انواع آن مانند شراب (آنچه از انگور گرفته می‌شود)، نبیذ (آنچه كه از خرما گرفته می‌شود)، نقیع (آنچه كه از كشمش گرفته می‌شود)، بتع (آنچه كه از عسل گرفته می‌شود)، مِزر (آنچه كه از جو گرفته می‌شود)، یا آنچه كه از گندم یا ارزن یا غیر آنها گرفته می‌شود، فرقی نیست(۴۷).

…………..

اثرات الکل

الکل نه‏تنها اعتدال رواني و تنظيم حرکات و فعاليت‏هاي انسان را مختل‏مي‏سازد بلکه آثار مخرب ديگري بر دستگاه‏هاي مختلف بدن‏مي‏گذارد; به عنوان نمونه، مصرف الکل، باعث‏سوءهاضمه واختلال دستگاه گوارش و کبد مي‏شود، زيرا به علت جاذب الرطوبه‏بودن آن، آلبومين‏هاي سلول‏هاي کبد و معده را منعقد مي‏کند(۹۴). از………….

ویژگی های الکل و عوارض مصرف آن

1. فارماكولوژى پايه اتانول: اتانول(C2H5oH) يك مولكول كوچك محلول در آب است كه به سرعت و به طور كامل از دستگاه گوارش جذب مى شود. بخار الكل نيز مى تواند به آسانى از راه ريه ها جذب شود. پس از نوشيدن الكل در حالت ناشتا, در ۳۰ دقيقه, سطح خونى آن به بالاترين حد مى رسد. وجود غذا در معده, جذب………………

………………………..

مشروبات الکلی، عامل عقبگرد انسانیت

اسلام بر خلاف سایر ادیان که تعلیمات آنها بر اساس انزوا و کناره گیری از اجتماع بنا شد… سازمان تعلیم و تربیت خود را یک سازمان اجتماعی جهانی قرار داده است که سعادت انسانیت را در زمینه مدنیت – که هرگز………………….

رشد عقل، مهم ترین عبادت است

این درک، انسان را به سوی این نتیجه هدایت می کند که باید به خدای یگانه – حیات و علم و قدرت مافوق طبیعت – سر تسلیم فرود آورده و به سوی مقصدی پیش رود که در ساختمان وجودی وی پیش بینی شده و به دست عقل سپرده شده است. قرآن شریف تصریح می کند: «دین، همان تسلیم به خدای یگانه است»(۹۹)

…………….

آثار شوم آزادی مشروبات الکلی

خوردن مشروبات الکلی در میان سایر کارهای مزاحم عقل و تدبیر، تنها عملی است که سر و کارش مستقیماً با عقل و شعور می باشد و تنها به منظور کشتن تعقل و تقویت عواطف بی سرپرست انجام داده می شود؛ به همین جهت، آثار شوم و نتیجه های زشت و ناهنجاری که پیوسته از جهت بهداشت و اخلاق و روان و دین در افراد و در جامعه های بشری بسط و توسعه می دهد، به هیچ وجه، قابل انکار نبوده، پوشیده نیست. فعلاً سالی از تاریخ انسانیت نمی گذرد که میلیون ها بیمار الکلی به بیماری های گوناگون مری و معده و ریه و کبد و اعصاب و غیر ذلک، گرفتار نشده و در بیمارستان ها بستری نشوند. سالی نمی گذرد که جمعیت انبوهی مجانین الکلی به تیمارستان ها منتقل نشوند. سالی نمی گذرد که میلیون ها اشخاص کنترل اخلاقی خود را از دست ندهند و یا به انحرافات روانی و گرفتاری های فکری مبتلا نشوند. سالی نمی گذرد که این سم مهلک، بشر را به صدها میلیون قتل و خودکشی و جنایت و دزدی و خیانت و عرض فروشی و رسوایی و پرده دری و افشای اسرار و بدگویی و بدزبانی و ایذاء و اذیت، هدایت نکند و یا اوقات زیادی، افراد شریف انسان را – در حالی که مانند وحشی پایبند هیچ قانون و مقرراتی نیستند – اسیر و زندانی نکند. تعقل پاکی که روزانه به واسطه استعمال صدها میلیون لیتر مشروبات الکلی از دست جامعه انسانی می رود، ضایعه اسفناک و جبران ناپذیری است و البته از نقطه نظر روانی، از جامعه انسانی که پیوسته همه یا قسمت اعظم ممیز انسانیت خود را (تعقل صحیح و پاک) از دست می دهند، نباید امید خیر و انتظار خوشبختی عمومی داشت. قرآن شریف، برای اولین بار، از نوشیدن می، نهی می کند؛ به طور اجمال، به همه مفاسد فردی و اجتماعی وی اشاره کرده و او را «اثم» نام نهاده؛ یعنی کار زشت که دنباله نامطلوب داشته و محرومیت هایی بار می آورد و برای آخرین بار که در نهایت تأکید نهی می کند، مخصوصاً به دو نوع از مفاسد و مضرات این عمل اشاره می کند که رخنه یافتن آنها به جامعه انسانیت، ارکان جامعه بشری را سست و بالاخره کاخ سعادت عمومی را به طور قطع، سرنگون خواهد کرد. در جای دیگر می فرماید: «شراب مسکر، در میان شما، کینه و دشمنی ایجاد کرده و شما را نسبت به مقدسات و قوانین و مقررات که پای بندی آنها تنها راه سعادت شماست، بی اعتنا و بی بند و بار می کند(۱۰۱).

………………….

مبارزه اسلام با شراب

روزی که اسلام مشروبات الکلی را تحریم کرد، جهان بشریت به استثنای معدودی از یهود، مبتلای این سم مهلک بود و در همه جامعه های مترقی و غیرمترقی آن روز، رواج کامل داشته و خوردن می، هیچ گونه ممنوعیت قانونی نداشت. مردم آن روز، با همین عقیده و عادت نامطلوب، نسلاً بعد نسل، به طور توارث رشد کرده و رگ و ریشه دوانیده بودند……………….

توليد، فروش و مصرف الكل از نظر شرع

الف) توليد و خريد و فروش خمر جهت ساخت الكل

قانون‏گذار اسلامى به منظور حفظ سلامت اجتماع و بركندن ريشه‏هاى فساد از سطح جامعه، نه تنها نوشيدن مشروبات الكلى بلكه هرگونه تلاش جهت تهيه، توزيع و يا نوشيدن آن‏ها را حرام و مستوجب مجازات دانسته است. فتوا به حرام بودن اين اعمال نه بدان خاطر است كه مقدمه حرام، حرام است بلكه حتى اگر حرمت مقدمه مزبور را از لحاظ شرعى انكار كنيم باز بايد اين اعمال را حرام دانست چرا كه روايات فراوانى درباره ممنوعيت شرعى آن ها وارد شده است. مثلاً در روايات زيادى چنين آمده كه پول حاصل از فروش خمر حرام است(ثمنُ الخمر سُحتٌ).(۱۰۴).

………………..

روش‌هاي متفاوت جوامع در برخورد با الکليسم

در مورد حرمت خمر در ميان تمامي فرقه‌هاي اسلامي، اعم از شيعه و سني، اتفاق نظر وجود دارد؛ اگرچه درخصوص برخي مصاديق آن از قبيل فقاع بين علماي مذاهب اختلاف وجود دارد و علماي شيعه آن را حرام مي‌دانند.  ‌حال اين پرسش پيش مي‌آيد که آيا شرب خمر قبل از اسلام هم حرام بوده و از احکام امضايي در اسلام است يا اين‌که بعد از اسلام حرام شده و از احکام تأسيسي مي‌باشد؟

…………..

۱ – بررسى فقهى الكل صنعتى

واقعيت اين است كه الكل صنعتى از لحاظ ماهيت شيميايى هيچ تفاوتى با الكل تخميرى نداشته هر دو از نوع الكل يك ظرفيتى نوع اول به فرمول C2H5OH مى‏باشند. منتها با اين تفاوت كه بر الكل صنعتى قطعاً لفظ خمر صادق نيست. در حالى كه الكل تخميرى از آن جهت كه از تقطير بخار خمر به دست آمده، احتمال آن مى‏رود كه عنوان خمر بر آن صادق……………..

…………………

ج) تعارض روايات و رجوع به قاعده طهارت

اگر به فرض، روايات نجاست و يا طهارت مُسكِر شامل الكل صنعتى نيز باشد، اين روايات با يكديگر تعارض كرده و چون مرجّحى در بين نيست تساقط مى‏كنند و در نتيجه براساس قاعده طهارت بايد آن را پاك دانست.

شهيد صدر براستدلال فوق چنين اشكال مى‏كند كه پس از اعمال مرجّح علاجى و ترجيح روايات نجاست در خصوص خمر و يا مطلق مُسكر، روايات طهارت كه در برابر آن‏ها قرار گرفته‏است در تمامى مدلول خود از حجيت و اعتبار ساقط مى‏شود. بنابراين نمى‏توان در خصوص مسكر متعارف، يك طرف تعارض را ترجيح داد و در مورد مسكر غير متعارف آن‏ها را در تعارض باقى گذاشت، بلكه اگر روايت طهارت به دليل توافق باعمل عامه از اعتبار افتاد، نسبت به مسكر غير متعارف نيز قابل شمول نخواهد بود.(۱۵۱).
…………….

بررسى فقهى الكل تخميرى

ماده اوليه در اين جا مواد قند دارى هم‏چون انگور، كشمش و … مى‏باشد كه با تخمير آن‏ها، شراب به دست مى‏آيد. سپس شراب را در ظروف خاصى ريخته حرارت مى‏دهند. و چون دماى جوش الكل پايين‏تر از آب است، زودتر تبخير شده و به حالت گازى در مى‏آيد. آن‏گاه بخارات الكل را به لوله‏هايى كه در مجاورت هواى سرد قرار گرفته است هدايت مى‏كنند تا تقطير شود و به حالت ميعان در آيد. و بالاخره قطرات الكل از مجراى لوله به ظرف دوم هدايت مى‏شود و بدين ترتيب ذرّات الكل از شراب جدا مى‏گردد.
…………

الف) استحاله خمر به الكل

مهمّ‏ترين راه حلى كه در زمينه الكل تخميرى و به منظور اثبات طهارت آن ارائه شده، استحاله شراب به الكل است. اصولاً استحاله در كتاب‏هاى فقهى از پاك كننده‏ها (مُطهِّرات) شمرده شده و مقصود از آن تبدّل يك جسم به جسم ديگر است كه با جسم اول در ماهيت عرفى و به اصطلاح در صورت نوعيّه مباين باشد.(۱۵۳).

هر چند از نظر عقلى و دانش روز، ميان آن دو تغايرى نباشد. بايد توجه داشت كه استحاله با تغيير در اوصاف شخصىِ شى‏ء فرق دارد؛ مثلاً وقتى پنبه تبديل به لباس مى‏شود يا گندم، آرد و آرد، نان مى‏شود، در هيچ يك استحاله صورت نمى‏گيرد، زيرا عرف، اين موارد را دگرگونى در حقيقت و صورت نوعى نمى‏بيند. ولى وقتى سگ مُرده‏اى در يك نمك‏زار مى‏افتد و پس از مدتى تبديل به نمك مى‏شود، عرفاً تغيير ماهيت مى‏دهد و يا هنگامى كه خمر تبديل به سركه مى‏شود، حقيقت آن از نظر عرفى تغيير مى‏كند. (۱۵۴)
…………..

فتواى فقيهان درباره الكل تخميرى

بيش‏تر مراجع در رساله‏هاى عمليه خود، الكل حاصل از تقطير خمر را نجس دانسته‏اند، زيرا مى‏گويند، «الكل صنعتى اگر انسان نداند از چيزى كه مست كننده و روان است درست كرده‏اند پاك مى‏باشد.» بديهى است كه الكل صنعتى خصوصيتى ندارد و مطابق مفهوم مخالف اين جمله، هر نوع الكلى اگر بدانيم از مست‏كننده روان درست شده است، نجس مى‏باشد خواه در صنايع كاربرد داشته باشد يا در امور پزشكى يا غير اين‏ها.(۱۶۴)
………………

دلايل نظريه نجاست خمر و ارزيابى آن‏ها

براى اثبات نجاست خمر به دلايل گوناگون استدلال شده كه مى‏توان آن‏ها را در سه دسته ارائه داد: اجماع، قرآن، سنت.

الف) اجماع

يكى از دلايلى كه معمولاً براى اثبات نجاست خمر مطرح مى‏شود، اجماع است. صاحب جواهر از كسانى است كه بر روى اين دليل تأكيد مى‏ورزد.(۱۳۱).

………………..

آقاى خوئى مى نويسد:

(در برابر رواياتى كه دلالت بر نجس بودن خمر دارند, روايتهاى بسيارى وجود دارد كه دلالت بر پاكى خمر دارند. و در بين روايتها, صحيحه و موثقه وجود دارد و اينها از روايتهايى كه بر ناپاكى خمر دلالت مى كنند, بيش ترند. و ادعاى اين كه پاره اى از اين روايتها, از ائمه, عليهم السلام, به ما رسيده باشد, دور نيست, همان گونه كه دلالت آنها بر پاكى خمر, روشن يا نزديك به روشن است.)(۶۰)

………………..

دلايل طهارت خمر و ارزيابى آن‏ها

پيش از اين گفتيم نظريه طهارت خمر با فرض حرمت آن، در ميان هر دو گروه (اماميه و اهل سنت) طرفدارانى دارد، هر چند تعداد آنان محدود است.
از ميان اماميه، كسانى چون شيخ صدوق(۶۸)، ابن ابى عقيل(۶۹)‏ و جُعفى(۷۰) از پيشينيان و محقق اردبيلى(۷۱) و غير او از متأخران، نوشيدن خمر را حرام ولى آن را پاك مى‏دانند.
…………………

منابع

۱-  ابن ادريس، السرائر، ج ۱ ، ص ۱۷۸؛ تذكرة الفقها، ج ۱ ، ص ۶۴؛ مختلف الشيعة، ج‏۱ ، ص ۳۱۱٫

۲-  الجوامع الفقهيّة، ص ۴۸۸: «الخمر نجسة بلاخلاف ممّن يعتدّبه».

۳- الفصاحه ، ترجمه آقاي ابوالقاسم پاينده ، انتشارات جاويدان ،  جلد اول ، ص   ۲۸۶ .

۴- اردبيلي، محمدعلي؛ حقوق جزاي عمومي، تهران، ميزان، ۱۳۷۷، چ اول، ج ۲، ص ۹۰٫

……………………..

………………….

۱۶۷-  منهاج الصالحين، ج ۱، ص ۱۰۹; آية‏الله سيستانى و آية‏الله ميرزا جواد آقا تبريزى نيزدر كتاب‏هاى فتوايى خويش همين نظر را پذيرفته‏اند.

۱۶۸- منهاج الصالحين، ج ۱، ص